ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 66/ मन्त्र 1
ऋषिः - रातहव्य आत्रेयः
देवता - मित्रावरुणौ
छन्दः - भुरिगुष्णिक्
स्वरः - ऋषभः
आ चि॑कितान सु॒क्रतू॑ दे॒वौ म॑र्त रि॒शाद॑सा। वरु॑णाय ऋ॒तपे॑शसे दधी॒त प्रय॑से म॒हे ॥१॥
स्वर सहित पद पाठआ । चि॒कि॒ता॒न॒ । सु॒क्रतू॒ इति॑ सु॒ऽक्रतू॑ । दे॒वौ । म॒र्त॒ । रि॒शाद॑सा । वरु॑णाय । ऋ॒तऽपे॑शसे । द॒धी॒त । प्रय॑से म॒हे ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ चिकितान सुक्रतू देवौ मर्त रिशादसा। वरुणाय ऋतपेशसे दधीत प्रयसे महे ॥१॥
स्वर रहित पद पाठआ। चिकितान। सुक्रतू इति सुऽक्रतू। देवौ। मर्त। रिशादसा। वरुणाय। ऋतऽपेशसे। दधीत। प्रयसे। महे ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 66; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 4; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 4; वर्ग » 4; मन्त्र » 1
विषयः - अथ मनुष्यः किं कुर्य्यादित्याह ॥
अन्वयः - हे चिकितान मर्त्त ! भवानृतपेशसे प्रयसे महे वरुणाय रिशादसा सुक्रतू देवावा दधीत ॥१॥
पदार्थः -
(आ) समन्तात् (चिकितान) ज्ञानयुक्त (सुक्रतू) शोभनप्रज्ञौ (देवौ) विद्वांसौ (मर्त्त) मरणधर्मयुक्त (रिशादसा) दुष्टहिंसकौ (वरुणाय) उत्तमाय व्यवहाराय (ऋतपेशसे) सत्यस्वरूपाय (दधीत) दधेत (प्रयसे) प्रयतमानाय (महे) महते ॥१॥
भावार्थः - स एव विद्वान् भवति यो विदुषां सङ्गं कृत्वा प्रज्ञां वर्धयति ॥१॥
इस भाष्य को एडिट करें