Loading...

सामवेद के मन्त्र

सामवेद - मन्त्रसंख्या 110
ऋषिः - प्रयोगो भार्गवः सौभरि: काण्वो वा देवता - अग्निः छन्दः - उष्णिक् स्वरः - ऋषभः काण्ड नाम - आग्नेयं काण्डम्
3

मा꣡ नो꣢ हृणीथा꣣ अ꣡ति꣢थिं꣣ व꣡सु꣢र꣣ग्निः꣡ पु꣢रुप्रश꣣स्त꣢ ए꣣षः꣢ । यः꣢ सु꣣हो꣡ता꣢ स्वध्व꣣रः꣢ ॥११०॥

स्वर सहित पद पाठ

मा꣢ । नः꣣ । हृणीथाः । अ꣡ति꣢꣯थिम् । व꣡सुः꣢ । अ꣣ग्निः꣢ । पु꣣रुप्रशस्तः꣢ । पु꣣रु । प्रशस्तः꣢ । ए꣣षः꣢ । यः । सु꣣हो꣡ता꣢ । सु꣣ । हो꣡ता꣢꣯ । स्व꣣ध्वरः꣢ । सु꣣ । अध्वरः꣢ ॥११०॥


स्वर रहित मन्त्र

मा नो हृणीथा अतिथिं वसुरग्निः पुरुप्रशस्त एषः । यः सुहोता स्वध्वरः ॥११०॥


स्वर रहित पद पाठ

मा । नः । हृणीथाः । अतिथिम् । वसुः । अग्निः । पुरुप्रशस्तः । पुरु । प्रशस्तः । एषः । यः । सुहोता । सु । होता । स्वध्वरः । सु । अध्वरः ॥११०॥

सामवेद - मन्त्र संख्या : 110
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 2; अर्ध-प्रपाठक » 1; दशतिः » 2; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 12;
Acknowledgment

पदार्थ -

પદાર્થ : (यः) જે (एषः)(पुरुप्रशस्तः) અનેક રીતે પ્રશંસનીય (सुहोता) અમને સારી રીતે અપનાવનાર (स्वध्वरः) અમારા અધ્યાત્મયજ્ઞનો પરમ ઈષ્ટદેવ (वसुः) હૃદયઘરમાં વસાવનાર સ્વયં પણ વસનાર (अग्निः) જ્યોતિસ્વરૂપ પરમાત્મા છે ; (अतिथिम्) તે એવા અતિથિ - સત્કાર યોગ્ય સદા અતનશીલ = શરીર રહિત રક્ષકરૂપ પ્રાપ્ત સ્વભાવવાળા પરમાત્મા પ્રત્યે (नः) અમારામાંથી કોઈપણ હે મનુષ્ય ! (मा हृणीथाः) રોષ - અનાદર અથવા શરમ પ્રદર્શિત કરે નહિ. (૪)

 

भावार्थ -

ભાવાર્થ : જે પરમાત્મા અનેક પ્રકારથી પ્રશંસનીય , અમને સારી રીતે અપનાવનાર , અધ્યાત્મયજ્ઞનો ઈષ્ટદેવ હૃદયમાં વસવા અને વસાવનાર છે ; તે એવા સત્કાર કરવા યોગ્ય , રક્ષણ માટે સદા સાથે રહેનારના પ્રત્યે અમારામાંથી કોઈપણ મનુષ્ય પારિવારિક અથવા સામાજિક અથવા રાષ્ટ્રીય સદસ્ય અનાદર ભાવ , નાસ્તિકતા અથવા પોતાની શરમને પ્રદર્શિત ન કરે , દુઃખ અથવા મનથી વિપરીત - મનોવિકારને દૂર કરવા પ્રાર્થના કરે , તેના પર ક્રોધ કરવો , તેનો અનાદર કરવો અથવા તેને દુઃખ - વેદના કહેવામાં શરમ અનુભવવી તો કોણ અમારું ભલું કરશે ?

इस भाष्य को एडिट करें
Top