Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 5 के सूक्त 52 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 52/ मन्त्र 17
    ऋषिः - श्यावाश्व आत्रेयः देवता - मरुतः छन्दः - विराडनुष्टुप् स्वरः - गान्धारः

    स॒प्त मे॑ स॒प्त शा॒किन॒ एक॑मेका श॒ता द॑दुः। य॒मुना॑या॒मधि॑ श्रु॒तमुद्राधो॒ गव्यं॑ मृजे॒ नि राधो॒ अश्व्यं॑ मृजे ॥१७॥

    स्वर सहित पद पाठ

    स॒प्त । मे॒ । स॒प्त । शा॒किनः॑ । एक॑म्ऽएका । श॒ता । द॒दुः॒ । य॒मुना॑याम् । अधि॑ । शृउ॒तम् । उत् । राधः॑ । गव्य॑म् । मृ॒जे॒ । नि । राधः॑ । अश्व्य॑म् । मृ॒जे॒ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    सप्त मे सप्त शाकिन एकमेका शता ददुः। यमुनायामधि श्रुतमुद्राधो गव्यं मृजे नि राधो अश्व्यं मृजे ॥१७॥

    स्वर रहित पद पाठ

    सप्त। मे। सप्त। शाकिनः। एकम्ऽएका। शता। ददुः। यमुनायाम्। अधि। श्रुतम्। उत्। राधः। गव्यम्। मृजे। नि। राधः। अश्व्यम्। मृजे ॥१७॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 52; मन्त्र » 17
    अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 10; मन्त्र » 7

    भावार्थ -
    भा०-(मे) मेरे ( सप्त सप्त ) सात सात ( शाकिनः ) शक्तिशाली नायक गण ( एकम्-एका ) एक एक से मिलकर (शता ) सैकड़ों ऐश्वर्य ( मे ददुः ) मुझे प्रदान करें। ( यमुनायाम् अधि) नियन्त्रण करने वाली सेना वा राष्ट्र नीति पर अधिकार करके मैं ( श्रुतम् ) प्रसिद्ध, कीर्त्तिजनक ( गव्यं राधः ) श्रवण करने योग्य, वाणी द्वारा प्राप्त करने योग्य, वाङ्मय ज्ञान सम्पदा के तुल्य, (गव्यं राधः ) भूमि से उत्पन्न ऐश्वर्य को ( उत् मृजे ) उत्तम रीति से शुद्धतापूर्वक प्राप्त करूं और ( अश्व्यं राधः नि मृजे) अश्व अर्थात् राष्ट्रसम्बन्धी सैन्य बल को अच्छी प्रकार स्वच्छ, शत्रुहीन, निष्कण्टक करूं । इति दशमो वर्गः ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - श्यावाश्व आत्रेय ऋषिः ॥ मरुतो देवताः ॥ छन्द:- १, ४, ५, १५ विराडनुष्टुप् । २, ७, १० निचृदनुष्टुप् । ६ पंक्तिः । ३, ९, ११ विराडुष्णिक् । ८, १२, १३ अनुष्टुप् । १४ बृहती । १६ निचृद् बृहती । १७ बृहती ॥ सप्तदशर्चं सूक्तम् ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top