ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 25/ मन्त्र 7
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - इन्द्र:
छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
अध॑ स्मा ते चर्ष॒णयो॒ यदेजा॒निन्द्र॑ त्रा॒तोत भ॑वा वरू॒ता। अ॒स्माका॑सो॒ ये नृत॑मासो अ॒र्य इन्द्र॑ सू॒रयो॑ दधि॒रे पु॒रो नः॑ ॥७॥
स्वर सहित पद पाठअध॑ । स्म॒ । ते॒ । च॒र्ष॒णयः॑ । यत् । एजा॑न् । इन्द्र॑ । त्रा॒ता । उ॒त । भ॒व॒ । व॒रू॒ता । अ॒स्माका॑सः । ये । नृऽत॑मासः । अ॒र्यः । इन्द्र॑ । सू॒रयः॑ । द॒धि॒रे । पु॒रः । नः॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अध स्मा ते चर्षणयो यदेजानिन्द्र त्रातोत भवा वरूता। अस्माकासो ये नृतमासो अर्य इन्द्र सूरयो दधिरे पुरो नः ॥७॥
स्वर रहित पद पाठअध। स्म। ते। चर्षणयः। यत्। एजान्। इन्द्र। त्राता। उत। भव। वरूता। अस्माकासः। ये। नृऽतमासः। अर्यः। इन्द्र। सूरयः। दधिरे। पुरः। नः ॥७॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 25; मन्त्र » 7
अष्टक » 4; अध्याय » 6; वर्ग » 20; मन्त्र » 2
अष्टक » 4; अध्याय » 6; वर्ग » 20; मन्त्र » 2
विषय - त्राता दुष्टसंहारक
भावार्थ -
( अध ) और हे ( इन्द्र ) ऐश्वर्यवन् ! राजन् ! ( यत् ) जब ( ते चर्षणयः ) तेरे प्रजाजन ( एजान् स्म ) भय से कांपें तो उनका तू ( त्राता भव ) रक्षक हो, ( उत ) और तू ( वरूता भव ) उनके दुःखों को दूर करने हारा हो । ( ये ) जो (अस्माकासः ) हमारे ( नृतमासः ) श्रेष्ठ नायक और ( सूरयः ) विद्वान् पुरुष ( नः ) हमारे (पुरः) नगरों को ( दधिरे ) धारण करते हैं या हमारे आगे ज्ञान और बल को धारण करते, साक्षी रूप से रहते हैं उनका भी तू ( अर्यः ) स्वामी, रक्षक ( भव ) हो ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - भरद्वाजो बार्हस्पत्य ऋषिः । इन्द्रो देवता । छन्दः – १, ५ पंक्तिः । ३ भुर्रिक् पंक्तिः । २, ७, ८, ९ निचृत्त्रिष्टुप् । ४, ६ त्रिष्टुप् ।। नवर्च सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें