ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 45/ मन्त्र 1
य आन॑यत्परा॒वतः॒ सुनी॑ती तु॒र्वशं॒ यदु॑म्। इन्द्रः॒ स नो॒ युवा॒ सखा॑ ॥१॥
स्वर सहित पद पाठयः । आ । अन॑यत् । प॒रा॒ऽवतः॑ । सुऽनी॑ती । तु॒र्वश॑म् । यदु॑म् । इन्द्रः॑ । सः । नः॒ । युवा॑ । सखा॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
य आनयत्परावतः सुनीती तुर्वशं यदुम्। इन्द्रः स नो युवा सखा ॥१॥
स्वर रहित पद पाठयः। आ। अनयत्। पराऽवतः। सुऽनीती। तुर्वशम्। यदुम्। इन्द्रः। सः। नः। युवा। सखा ॥१॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 45; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 7; वर्ग » 21; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 7; वर्ग » 21; मन्त्र » 1
विषय - सखा ईश्वर स्वामी ।
भावार्थ -
( यः ) जो पुरुष ( परावतः ) दूर देश से भी ( तुर्वशं यदुम् ) हिंसक मनुष्यों को अथवा हिंसक सैन्यगण और यत्नशील प्रजावर्ग दोनों को, अथवा चारों पुरुषार्थों को चाहने वाले यत्नशील प्रजावर्ग को ( सुनीती ) उत्तम नीति, न्याय से ( आ अनयत् ) अच्छी प्रकार सत् मार्ग से ले जाता है, ( सः ) वह ( इन्द्रः ) ऐश्वर्यवान्, शत्रुहन्ता, (युवा) बलवान् पुरुष ( नः सखा ) हमारा मित्र हो ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - शंयुर्बार्हस्पत्य ऋषिः ॥ १-३० इन्द्रः । ३१-३३ बृबुस्तक्षा देवता ।। छन्दः—१, २, ३, ८, १४, २०, २१, २२, २३, २४, २८, ३०, ३२ गायत्री । ४, ७, ९, १०, ११, १२, १३, १५, १६, १७, १८, १९, २५, २६, २९ निचृद् गायत्री । ५, ६, २७ विराड् गायत्री । ३१ आर्च्यु-ष्णिक । ३३ अनुष्टुप् ॥ त्रयस्त्रिंशदृचं सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें