ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 98/ मन्त्र 3
वि॒भ्राज॒ञ्ज्योति॑षा॒ स्व१॒॑रग॑च्छो रोच॒नं दि॒वः । दे॒वास्त॑ इन्द्र स॒ख्याय॑ येमिरे ॥
स्वर सहित पद पाठवि॒ऽभ्राज॑न् । ज्योति॑षा । स्वः॑ । अग॑च्छः । रो॒च॒नम् । दि॒वः । दे॒वाः । ते॒ । इ॒न्द्र॒ । स॒ख्याय॑ । ये॒मि॒रे॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
विभ्राजञ्ज्योतिषा स्व१रगच्छो रोचनं दिवः । देवास्त इन्द्र सख्याय येमिरे ॥
स्वर रहित पद पाठविऽभ्राजन् । ज्योतिषा । स्वः । अगच्छः । रोचनम् । दिवः । देवाः । ते । इन्द्र । सख्याय । येमिरे ॥ ८.९८.३
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 98; मन्त्र » 3
अष्टक » 6; अध्याय » 7; वर्ग » 1; मन्त्र » 3
अष्टक » 6; अध्याय » 7; वर्ग » 1; मन्त्र » 3
विषय - पक्षान्तर में राजा के कर्त्तव्य।
भावार्थ -
तू ( ज्योतिषा ) तेज से ( स्वः विभ्राजन् ) समस्त विश्व को प्रकाशित करता हुआ ( दिवः ) सूर्य और आकाशस्थ समस्त प्रकाशमान पिण्डों को भी ( रोचनं ) तेज ( आगच्छः ) प्राप्त कराता है। हे ( इन्द्र ) ऐश्वर्यवन् ! ( देवाः ) सब देदीप्यमान लोक और सब विद्वान् हे (इन्द्र ) देदीप्यमान ! ( ते सख्याय ) तेरे मित्र भाव के लिये ( येमिरे ) अपने को नियम-बन्धन में बांधते हैं, तेरी आज्ञा का पालन करते हैं।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - नृमेध ऋषिः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः—१, ५ उष्णिक्। २, ६ ककुम्मती उष्णिक्। ३, ७, ८, १०—१२ विराडष्णिक्। ४ पादनिचदुष्णिक्। ९ निचृदुष्णिक्॥ द्वादशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें