ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 24/ मन्त्र 2
स वृ॑त्र॒हत्ये॒ हव्यः॒ स ईड्यः॒ स सुष्टु॑त॒ इन्द्रः॑ स॒त्यरा॑धाः। स याम॒न्ना म॒घवा॒ मर्त्या॑य ब्रह्मण्य॒ते सुष्व॑ये॒ वरि॑वो धात् ॥२॥
स्वर सहित पद पाठसः । वृ॒त्र॒ऽहत्ये॑ । हव्यः॑ । सः । ईड्यः॑ । सः । सुऽस्तु॑तः । इन्द्रः॑ । स॒त्यऽरा॑धाः । सः । याम॑न् । आ । म॒घऽवा॑ । मर्त्या॑य । ब्र॒ह्म॒ण्य॒ते । सुष्व॑ये । वरि॑वः । धा॒त् ॥
स्वर रहित मन्त्र
स वृत्रहत्ये हव्यः स ईड्यः स सुष्टुत इन्द्रः सत्यराधाः। स यामन्ना मघवा मर्त्याय ब्रह्मण्यते सुष्वये वरिवो धात् ॥२॥
स्वर रहित पद पाठसः। वृत्रऽहत्ये। हव्यः। सः। ईड्यः। सः। सुऽस्तुतः। इन्द्रः। सत्यऽराधाः। सः। यामन्। आ। मघऽवा। मर्त्याय। ब्रह्मण्यते। सुस्वये। वरिवः। धात् ॥२॥
ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 24; मन्त्र » 2
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
विषय - स्तुत्य प्रभु ।
भावार्थ -
(सः) वह (इन्द्रः) ऐश्वर्यवान् शत्रुहन्ता पुरुष ही, (वृत्रहत्ये) बढ़ते शत्रुओं के नाश करने के कार्य, संग्राम में (हव्यः) पुकारने योग्य है । (सः) वह (ईड्यः) स्तुति करने योग्य है । (सः सुस्तुतः) वह उत्तम रूप से प्रशसित (सत्यराधाः) सत्य न्याय रूप धन का धनी हो। (सः यामन) वह उत्तम मार्ग में चलने वाला (ब्रह्मण्यते) धर्म पूर्वक धन के चाहने वाले, (सुष्वये) ऐश्वर्य पाने के उद्योग करने वाले (मर्त्याय) मनुष्य को (वरिवः) नाना ऐश्वर्य (आधात्) प्रदान करता है ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वामदेव ऋषिः ॥ इन्द्रो देवता ॥ छन्द:– १, ५, ७ त्रिष्टुप् । ३, ९ निचृत् त्रिष्टुप् । ४ विराट् त्रिष्टुप । २, ८ भुरिक् पंक्तिः । ६ स्वराट् पंक्तिः । ११ निचृत् पंक्तिः । १० निचृदनुष्टुप् ॥ इत्येकादशर्चं सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें