ऋग्वेद - मण्डल 4/ सूक्त 29/ मन्त्र 5
त्वोता॑सो मघवन्निन्द्र॒ विप्रा॑ व॒यं ते॑ स्याम सू॒रयो॑ गृ॒णन्तः॑। भे॒जा॒नासो॑ बृ॒हद्दि॑वस्य रा॒य आ॑का॒य्य॑स्य दा॒वने॑ पुरु॒क्षोः ॥५॥
स्वर सहित पद पाठत्वाऽऊ॑तासः । म॒घ॒ऽव॒न् । इ॒न्द्र॒ । विप्राः॑ । व॒यम् । ते॒ । स्या॒म॒ । सू॒रयः॑ । गृ॒णन्तः॑ । भे॒जा॒नासः॑ । बृ॒हत्ऽदि॑वस्य । रा॒यः । आ॒ऽका॒य्य॑स्य । दा॒वने॑ । पु॒रु॒ऽक्षोः ॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वोतासो मघवन्निन्द्र विप्रा वयं ते स्याम सूरयो गृणन्तः। भेजानासो बृहद्दिवस्य राय आकाय्यस्य दावने पुरुक्षोः ॥५॥
स्वर रहित पद पाठत्वाऽऊतासः। मघऽवन्। इन्द्र। विप्राः। वयम्। ते। स्याम। सूरयः। गृणन्तः। भेजानासः। बृहत्ऽदिवस्य। रायः। आऽकाय्यस्य। दावने। पुरुऽक्षोः ॥५॥
ऋग्वेद - मण्डल » 4; सूक्त » 29; मन्त्र » 5
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 18; मन्त्र » 5
अष्टक » 3; अध्याय » 6; वर्ग » 18; मन्त्र » 5
विषय - राजा का हितैषी हों ।
भावार्थ -
हे (मघवन्) ऐश्वर्यवन् ! राजन् ! हे (मघवन्) उत्तम धन के स्वामिन् ! (त्वा उतासः) तेरे द्वारा सुरक्षित (वयं) हम (विप्राः) विद्वान् और (सूरयः) विद्याओं को प्रकाशित करने वाले होकर (गृणन्तः स्याम) उत्तम ज्ञानों का उपदेश करने वाले हों । अथवा (ते गृणन्तः स्याम) तेरी स्तुति करने वाले हों । हम (भेजानासः) तेरा भजन, सेवन करते हुए (आकाय्यस्य) अतिस्तुत्य, एवं सब प्रकार से काया देह को सुखदायी (बृहद्-दिवस्य) अति प्रकाशयुक्त (पुरुक्षोः) बहुत से अन्नादि से युक्त (रायः) धन ज्ञान के (दावने) देने वाले (ते) तेरे हितैषी हों । इत्यष्टादशो वर्गः ॥
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वामदेव ऋषिः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः– १ विराट् त्रिष्टुप् । ३ निचृत्त्रिष्टुप । ४, २ त्रिष्टुप्। ५ स्वराट् पंक्तिः॥ पञ्चर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें