Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
Sidebar

सामवेद के मन्त्र

सामवेद - मन्त्रसंख्या 1483
ऋषिः - बृहद्दिव आथर्वणः देवता - इन्द्रः छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः काण्ड नाम -
इस मन्त्र को एडिट करें
1

त꣡दिदा꣢꣯स भु꣡व꣢नेषु꣣ ज्ये꣢ष्ठं꣣ य꣡तो꣢ ज꣣ज्ञ꣢ उ꣣ग्र꣢स्त्वे꣣ष꣡नृ꣢म्णः । स꣣द्यो꣡ ज꣢ज्ञा꣣नो꣡ नि रि꣢꣯णाति꣣ श꣢त्रू꣣न꣢नु꣣ यं꣢꣫ विश्वे꣣ म꣢द꣣न्त्यू꣡माः꣢ ॥१४८३॥

स्वर सहित पद पाठ

त꣢त् । इत् । आ꣣स । भु꣡व꣢꣯नेषु । ज्ये꣡ष्ठ꣢꣯म् । य꣡तः꣢꣯ । ज꣣ज्ञे꣢ । उ꣣ग्रः꣢ । त्वे꣣ष꣡नृ꣢म्णः । त्वे꣣ष꣢ । नृ꣣म्णः । सद्यः꣢ । स꣣ । द्यः꣢ । ज꣣ज्ञानः꣢ । नि । रि꣣णाति । श꣡त्रू꣢꣯न् । अ꣡नु꣢꣯ । यम् । वि꣡श्वे꣢꣯ । म꣡द꣢꣯न्ति । ऊ꣡माः꣢꣯ ॥१४८३॥

स्वर रहित मन्त्र

तदिदास भुवनेषु ज्येष्ठं यतो जज्ञ उग्रस्त्वेषनृम्णः । सद्यो जज्ञानो नि रिणाति शत्रूननु यं विश्वे मदन्त्यूमाः ॥१४८३॥

स्वर रहित पद पाठ

तत् । इत् । आस । भुवनेषु । ज्येष्ठम् । यतः । जज्ञे । उग्रः । त्वेषनृम्णः । त्वेष । नृम्णः । सद्यः । स । द्यः । जज्ञानः । नि । रिणाति । शत्रून् । अनु । यम् । विश्वे । मदन्ति । ऊमाः ॥१४८३॥

सामवेद - मन्त्र संख्या : 1483
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 1
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 13; खण्ड » 6; सूक्त » 2; मन्त्र » 1
Acknowledgment

পদার্থ -

তদিদাস ভুবনেষু জ্যেষ্ঠং যতো জজ্ঞে উগ্রস্ত্বেষনৃম্ণঃ।

সদ্যো জজ্ঞানো নি রিণাতি শত্রূননু যং বিশ্বে মদন্ত্যূমা।।৫৫।।

(সাম ১৪৮৩)

পদার্থঃ (তৎ ভুবনেষু জ্যেষ্ঠং ইৎ আস) তিনি সকল ভূবনে অত্যন্ত বিরাট ব্রহ্ম-ই ছিলেন, (যতঃ উগ্রঃ) সেই ব্রহ্মরূপ নিমিত্ত কারণ দ্বারা তেজস্বী (ত্বেষ নৃম্ণঃ) প্রকাশ বলযুক্ত সূর্য (জজ্ঞে) উৎপন্ন। (জজ্ঞানঃ) উৎপন্ন হওয়া সেই সূর্য (সদ্যঃ) শীঘ্রই (শত্রূন্ নি রিণাতি) রোগ আদি শত্রুদের বিনষ্ট করে। এজন্য (যম্ অনু ) এই সূর্যের উদয় হওয়ার পশ্চাৎ (বিশ্বে ঊমাঃ মদন্তি ) সব প্রাণী আনন্দিত হয়।

 

ভাবার্থ -

ভাবার্থঃ হে জগৎপিতা! যখন এই সংসার উৎপন্নও হয়নি, তখন সৃষ্টিপূর্বেও তুমিই ছিলে। তোমার থেকেই এই মহা তেজস্বী তেজঃপুঞ্জ সূর্য উৎপন্ন হয়েছে। এই সূর্য বিভিন্ন রোগাদি শত্রুদের বিনষ্ট করে। এভাবেই সূর্যের উদয়ে মনুষ্য, পশু, পক্ষী আদি সব প্রাণীও অত্যন্ত প্রসন্ন হয়।।৫৫।।

 

इस भाष्य को एडिट करें
Top