English
Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 589
ऋषिः - शुनःशेप आजीगर्तिः कृत्रिमो देवरातो वैश्वामित्रो वा
देवता - वरुणः
छन्दः - त्रिष्टुप्
स्वरः - धैवतः
काण्ड नाम - आरण्यं काण्डम्
2
उ꣡दु꣢त्त꣣मं꣡ व꣢रुण꣣ पा꣡श꣢म꣣स्म꣡दवा꣢꣯ध꣣मं꣡ वि꣢꣯ मध्य꣣म꣡ꣳ श्र꣢थाय । अ꣡था꣢दित्य व्र꣣ते꣢ व꣣यं꣡ तवा꣢꣯ना꣣ग꣢सो꣣ अ꣡दि꣢तये स्याम ॥५८९॥
स्वर सहित पद पाठउ꣢त् । उ꣣त्तम꣢म् । व꣣रुण । पा꣡श꣢꣯म् । अ꣣स्म꣢त् । अ꣡व꣢꣯ । अ꣣धम꣢म् । वि । म꣣ध्यम꣢म् । श्र꣣थाय । अ꣡थ꣢꣯ । आ꣣दित्य । आ । दित्य । व्रते꣢ । व꣣य꣢म् । त꣡व꣢꣯ । अ꣣नाग꣡सः꣢ । अ꣣न् । आग꣡सः꣢ । अ꣡दि꣢꣯तये । अ । दि꣣तये । स्याम ॥५८९॥
स्वर रहित मन्त्र
उदुत्तमं वरुण पाशमस्मदवाधमं वि मध्यमꣳ श्रथाय । अथादित्य व्रते वयं तवानागसो अदितये स्याम ॥५८९॥
स्वर रहित पद पाठ
उत् । उत्तमम् । वरुण । पाशम् । अस्मत् । अव । अधमम् । वि । मध्यमम् । श्रथाय । अथ । आदित्य । आ । दित्य । व्रते । वयम् । तव । अनागसः । अन् । आगसः । अदितये । अ । दितये । स्याम ॥५८९॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 589
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 1; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 1;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » 1; मन्त्र » 4
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 6; खण्ड » 1;
Acknowledgment
পদার্থ -
উদুত্তমং বরুণ পাশমস্মদবাধমং বি মধ্যমং শ্রথায়।
অথাদিত্য ব্রতে বয়ং তবানাগসো অদিতয়ে স্যাম।।৩৫।।
(সাম ৫৮৯)
পদার্থঃ (আদিত্য বরুণ) হে সূর্যের ন্যায় প্রকাশকারী অবিনাশী সর্বশ্রেষ্ঠ গুণসম্পন্ন ঈশ্বর! (অস্মৎ) আমাদের জন্য (উত্তমম্ মধ্যমম্ অধমম্ পাশম্) উত্তম, মধ্যম এবং নিকৃষ্ট এই তিন প্রকারের বন্ধনকে (উৎ অব বি শ্রথায়) শিথিল করে দাও। (অথ বয়ম্) আর আমরা যেন (তব ব্রতে) তোমার প্রদত্ত নিয়মাদি পালনের দ্বারা (অদিতয়ে) দুঃখ এবং নাশরহিত হওয়ার জন্য (অনাগসঃ স্যাম) নিরপরাধ হই ।
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ হে প্রকাশ স্বরূপ অবিনাশী সত্যাদি দিব্যগুণ-যুক্ত ঈশ্বর! তোমাকে প্রাপ্ত করার জন্য এবং তোমার আজ্ঞা পালনের জন্য যে কঠোর থেকে কঠোরতম বা সাধারণ বন্ধন রয়েছে তা দূর করো। তোমার সৃষ্টির নিয়ম, যা আমাদের কল্যাণের জন্য তুমি তৈরি করেছ, তা অনুসারেই আমাদের জীবন হোক। সেই নিয়ম পালনে আমাদের যেন কোন প্রকারের দুঃখ বা হানি না হয়, আমরা যেন সকল অপরাধরহিত থেকে তোমার উপাসনা এবং তোমার আজ্ঞা পালন করতে সমর্থ হই।।৩৫।।
इस भाष्य को एडिट करें