Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
Sidebar

सामवेद के मन्त्र

सामवेद - मन्त्रसंख्या 558
ऋषिः - कविर्भार्गवः देवता - पवमानः सोमः छन्दः - जगती स्वरः - निषादः काण्ड नाम - पावमानं काण्डम्
इस मन्त्र को एडिट करें
0

ध꣣र्ता꣢ दि꣣वः꣡ प꣢वते꣣ कृ꣢त्व्यो꣣ र꣢सो꣣ द꣡क्षो꣢ दे꣣वा꣡ना꣢मनु꣣मा꣢द्यो꣣ नृ꣡भिः꣢ । ह꣡रिः꣢ सृजा꣣नो꣢꣫ अत्यो꣣ न꣡ सत्व꣢꣯भि꣣र्वृ꣢था꣣ पा꣡जा꣢ꣳसि कृणुषे न꣣दी꣢ष्वा ॥५५८॥

स्वर सहित पद पाठ

ध꣣र्ता꣢ । दि꣣वः꣢ । प꣣वते । कृ꣡त्व्यः꣢꣯ । र꣡सः꣢꣯ । द꣡क्षः꣢꣯ । दे꣣वा꣡ना꣢म् । अ꣣नुमा꣡द्यः꣢ । अ꣣नु । मा꣡द्यः꣢꣯ । नृ꣡भिः꣢꣯ । ह꣡रिः꣢꣯ । सृ꣣जानः꣢ । अ꣡त्यः꣢꣯ । न । स꣡त्व꣢꣯भिः । वृ꣡था꣢꣯ । पा꣡जाँ꣢꣯सि । कृ꣣णुषे । नदी꣡षु꣢ । आ ॥५५८॥

स्वर रहित मन्त्र

धर्ता दिवः पवते कृत्व्यो रसो दक्षो देवानामनुमाद्यो नृभिः । हरिः सृजानो अत्यो न सत्वभिर्वृथा पाजाꣳसि कृणुषे नदीष्वा ॥५५८॥

स्वर रहित पद पाठ

धर्ता । दिवः । पवते । कृत्व्यः । रसः । दक्षः । देवानाम् । अनुमाद्यः । अनु । माद्यः । नृभिः । हरिः । सृजानः । अत्यः । न । सत्वभिः । वृथा । पाजाँसि । कृणुषे । नदीषु । आ ॥५५८॥

सामवेद - मन्त्र संख्या : 558
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 6; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 2; मन्त्र » 5
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 5; खण्ड » 9;
Acknowledgment

शब्दार्थ -
(दिवः) घुलोकास म्हणजे सूर्यास (धर्ता) धारण करणारा (कृत्यः) कर्मकुशल (रसः) आनंद-रसमव तसेच (देवानाम्) विद्वानांना (दक्षः) शक्ती प्रदाना करणारा आणि (नृभिः अनुमाद्य.) पुरुषार्थी मनुष्यांनी ज्यास प्रसन्न करणे उचित आहे, अशा तो परमेश्वर (पवते) सर्व जढ-चेतन जगाला पवित्र करतो. यापुढे प्रत्यक्ष स्तुती करीत म्हटले आहे- (हरिः) हे प्रभो आपण सूर्य, चंद्र, पृथ्वी आदींचे आकर्षण शक्तीद्वारे नियमन करणारे, (सृजानः) जगाची रचना करणारे, (वृथा). सहजच (सत्वभिः) आपल्या शक्तीने (नदीषु) नद्यांमधे (पाजांसि) बळ व वेग (आक्रणुषे) स्थापित करणारे आहात. (अत्यःन) जसे घोडा रथाला वेग देतो, तसे हे प्रभो, आपण जगाची रचना व धारणा व संचालन करीत आहात।।५।।

भावार्थ - जो परमेश्वर समस्त जगाचा रचयिता, धारणकर्ता आणि बळ व वेग आदी शक्ती देणारा आहे. त्याची सर्व मनुष्यांनी आराधना का बरे करू नये अर्थात अवश्य करावी.।।५।।

इस भाष्य को एडिट करें
Top