English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 59/ मन्त्र 3
उदिन्न्व॑स्य रिच्य॒तेंऽशो॒ धनं॒ न जि॒ग्युषः॑। य इन्द्रो॒ हरि॑वा॒न्न द॑भन्ति॒ तं रि॑पो॒ दक्षं॑ दधाति सो॒मिनि॑ ॥
स्वर सहित पद पाठउत् । इत् । नु । अ॒स्य॒ । रि॒च्य॒ते॒ । अंश॑: । धन॑म् । न । जि॒ग्युष॑: ॥ य: । इन्द्र॑: । हरि॑ऽवान् । न । द॒भ॒न्ति॒ । तम् । रिप॑: । दक्ष॑म् । द॒धा॒ति॒ । सो॒मिनि॑ ॥५९.३॥
स्वर रहित मन्त्र
उदिन्न्वस्य रिच्यतेंऽशो धनं न जिग्युषः। य इन्द्रो हरिवान्न दभन्ति तं रिपो दक्षं दधाति सोमिनि ॥
स्वर रहित पद पाठउत् । इत् । नु । अस्य । रिच्यते । अंश: । धनम् । न । जिग्युष: ॥ य: । इन्द्र: । हरिऽवान् । न । दभन्ति । तम् । रिप: । दक्षम् । दधाति । सोमिनि ॥५९.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 59; मन्त्र » 3
मन्त्र विषय - ৩-৪ রাজপ্রজাকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
(অস্য) তাঁর [রাজার] (ইৎ) ই (অংশঃ) অংশ (জিগ্যুষঃ) বিজয়ী বীরের (ধনং ন) ধনের সমান (নু) শীঘ্রই (উৎ রিচ্যতে) বৃদ্ধিপ্রাপ্ত হয়, (যঃ) যিনি (হরিবান্) শ্রেষ্ঠ মনুষ্যযুক্ত (ইন্দ্রঃ) ইন্দ্র [পরম ঐশ্বর্যশালী রাজা] (সোমিনি) তত্ত্ব রসযুক্ত ব্যবহারে (দক্ষম্) বল (দধাতি) ধারণ করেন, এবং (তম্) তাঁকে [রাজাকে] (রিপঃ) শত্রুগণ (ন) না (দভন্তি) উৎপীড়িত করে॥৩॥
भावार्थ - যে রাজা নিজ বল শ্রেষ্ঠ ব্যবহারে প্রযুক্ত করেন, তিনি রাজ্যে উন্নতি সাধন করে প্রতিষ্ঠা লাভ করেন ॥৩॥ মন্ত্র ৩, ৪ ঋগ্বেদে আছে-৭।৩২।১২, ১৩ ॥
इस भाष्य को एडिट करें