English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 71/ मन्त्र 16
सु॒तेसु॑ते॒ न्योकसे बृ॒हद्बृ॑ह॒त एद॒रिः। इन्द्रा॑य शू॒षम॑र्चति ॥
स्वर सहित पद पाठसु॒तेऽसु॑ते । निऽओ॑कसे । बृ॒हत् । बृ॒ह॒ते ।आ । इत् । अ॒रि: ॥ इन्द्रा॑य । शू॒षम् । अ॒र्च॒ति॒ ॥७१.१६॥
स्वर रहित मन्त्र
सुतेसुते न्योकसे बृहद्बृहत एदरिः। इन्द्राय शूषमर्चति ॥
स्वर रहित पद पाठसुतेऽसुते । निऽओकसे । बृहत् । बृहते ।आ । इत् । अरि: ॥ इन्द्राय । शूषम् । अर्चति ॥७१.१६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 71; मन्त्र » 16
भाषार्थ -
(সুতে-সুতে) সময়-সময়ে ভক্তিরস উৎপন্ন হলে, (ন্যোকসে) নিরন্তর সকলের নিবাসভূত, (বৃহতে) সব থেকে মহান্ (ইন্দ্রায়) পরমেশ্বরের জন্য, উপাসক, (শূষম্) সুখপ্রদ (বৃহৎ) মহাসামগান (আ অর্চতি) অর্চনারূপে পূর্ণরূপে অর্পণ করে, কেননা এই পরমেশ্বর (ইৎ) ই (অরিঃ) সকলের/সবকিছুর স্বামী।
- [অরিঃ= ঈশ্বরঃ (নিরু০ ৫.২.৭)। শূষম্=সুখম্ (নিঘং০ ৩.৬)। ন্যোকসে=নি+ওকস্= নিবাসনাম+চতুর্থ্যেকবচন (নিরু০ ৩.১.৩)। ওকঃ=উচ্যতে যত্র তৎ ওকঃ, স্থানং বা (উণা০ কোষ ৪.২১৭)।]
इस भाष्य को एडिट करें