Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 1 के सूक्त 39 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 1/ सूक्त 39/ मन्त्र 4
    ऋषिः - कण्वो घौरः देवता - मरूतः छन्दः - निचृत्पङ्क्ति स्वरः - पञ्चमः

    न॒हि वः॒ शत्रु॑र्विवि॒दे अधि॒ द्यवि॒ न भूम्यां॑ रिशादसः । यु॒ष्माक॑मस्तु॒ तवि॑षी॒ तना॑ यु॒जा रुद्रा॑सो॒ नू चि॑दा॒धृषे॑ ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    न॒हि । वः॒ । शत्रुः॑ । वि॒वि॒दे । अधि॑ । द्यवि॑ । न । भूम्या॑म् । रि॒शा॒द॒सः॒ । यु॒ष्माक॑म् । अ॒स्तु॒ । तवि॑षी । तना॑ । यु॒जा । रुद्रा॑सः । नु । चि॒त् । आ॒ऽधृषे॑ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    नहि वः शत्रुर्विविदे अधि द्यवि न भूम्यां रिशादसः । युष्माकमस्तु तविषी तना युजा रुद्रासो नू चिदाधृषे ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    नहि । वः । शत्रुः । विविदे । अधि । द्यवि । न । भूम्याम् । रिशादसः । युष्माकम् । अस्तु । तविषी । तना । युजा । रुद्रासः । नु । चित् । आधृषे॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 1; सूक्त » 39; मन्त्र » 4
    अष्टक » 1; अध्याय » 3; वर्ग » 18; मन्त्र » 4

    भावार्थ -
    हे (रिशादसः) हिंसक शत्रुओं को भी नाश करने वाले वीर पुरुषो! एवं विद्वान् धार्मिक पुरुषो! (नू चित्) यदि शीघ्र ही (युष्माकम् तविषी) आप लोगों की सेना (तना युजा) विस्तृत सहयोगी बल और सेनापति के साथ (आधृषे) शत्रुओं के दबाने में समर्थ (अस्तु) हो जाय तो निश्चय से हे (रुद्रासः) दुष्ट शत्रुओं के रुलाने वाले वीरो! या उपदेश करने हारे विद्वानो! (वः शत्रुः) तुम लोगों का कोई भी शत्रु (अधि द्यवि, अधि भूम्याम्) आकाश और पृथिवी दोनों में भी (न विविदे) नहीं पाया जाय, अथवा वह तुमको न पा सके।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - कण्वो घौर ऋषिः ॥ मरुतो देवताः ॥ छन्दः- १, ५, ९ पथ्याबृहती ॥ २, ७ उपरिष्टाद्विराड् बृहती। २, ८, १० विराट् सतः पंक्तिः । ४, ६ निचृत्सतः पंक्तिः । ३ अनुष्टुप् । दशर्चं सूक्तम् ।

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top