English
ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 153/ मन्त्र 2
ऋषिः - इन्द्रमातरो देवजामयः
देवता - इन्द्र:
छन्दः - विराड्गायत्री
स्वरः - षड्जः
त्वमि॑न्द्र॒ बला॒दधि॒ सह॑सो जा॒त ओज॑सः । त्वं वृ॑ष॒न्वृषेद॑सि ॥
स्वर सहित पद पाठत्वम् । इ॒न्द्र॒ । बला॑त् । अधि॑ । सह॑सः । जा॒तः । ओज॑सः । त्वम् । वृ॒ष॒न् । वृषा॑ । इत् । अ॒सि॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वमिन्द्र बलादधि सहसो जात ओजसः । त्वं वृषन्वृषेदसि ॥
स्वर रहित पद पाठत्वम् । इन्द्र । बलात् । अधि । सहसः । जातः । ओजसः । त्वम् । वृषन् । वृषा । इत् । असि ॥ १०.१५३.२
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 153; मन्त्र » 2
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
अष्टक » 8; अध्याय » 8; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
विषय - इन्द्र अध्यक्ष की उत्पत्ति।
भावार्थ -
इन्द्र अध्यक्ष की उत्पत्ति। हे (इन्द्र) ऐश्वर्यवन् ! शत्रु-नाशक ! (त्वं) तू (बलात्) बल से, (सहसः) शत्रु-पराभवकारी सामर्थ्य से, और (ओजसः) पराक्रम से (अधि जातः असि) सबका अध्यक्ष, सर्वोपरि शासक हो जाता है। हे (वृषन्) बलवन् ! (त्वं) तू (वृषा इत् असि) सबसे बलवान्, सब सुखों का देने वाला, सर्व प्रबन्धक है।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ऋषयः इन्द्र मातरो देव ममः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्द:-१ निचृद् गायत्री। २-५ विराड् गायत्री॥ पञ्चर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें