ऋग्वेद - मण्डल 10/ सूक्त 33/ मन्त्र 8
ऋषिः - कवष ऐलूषः
देवता - विश्वेदेवा:
छन्दः - पादनिचृद्गायत्री
स्वरः - षड्जः
यदीशी॑या॒मृता॑नामु॒त वा॒ मर्त्या॑नाम् । जीवे॒दिन्म॒घवा॒ मम॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयत् । ईशी॑य । अ॒मृता॑नाम् । उ॒त । वा॒ । मर्त्या॑नाम् । जीवे॑त् । इ॒त् । म॒घऽवा॑ । मम॑ ॥
स्वर रहित मन्त्र
यदीशीयामृतानामुत वा मर्त्यानाम् । जीवेदिन्मघवा मम ॥
स्वर रहित पद पाठयत् । ईशीय । अमृतानाम् । उत । वा । मर्त्यानाम् । जीवेत् । इत् । मघऽवा । मम ॥ १०.३३.८
ऋग्वेद - मण्डल » 10; सूक्त » 33; मन्त्र » 8
अष्टक » 7; अध्याय » 8; वर्ग » 2; मन्त्र » 3
अष्टक » 7; अध्याय » 8; वर्ग » 2; मन्त्र » 3
विषय - आत्मा का ऐश्वर्य।
भावार्थ -
(यद्) यदि मैं (अमृतानाम्) न मरने वाले अविनाशी तत्त्वों (उत वा) और (मर्त्यानाम्) मरणधर्मा, उत्पन्न और विनाश होने वाले पदार्थों का (ईशीय) स्वामी, उन पर भी शक्तिशाली हो जाता हूँ तभी (मम मघवा) मेरा धनाधिपति आत्मा (जीवेत् इत्) प्राण धारण करने में समर्थ होता है।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - कवष ऐलूष ऋषिः॥ देवताः- १ विश्वे देवाः। २,३ इन्द्रः। ४, ५ कुरुश्रवणस्य त्रासदस्यवस्य दानस्तुतिः ६-९ उपमश्र व मित्रातिथिपुत्राः॥ छन्दः– १ त्रिष्टुप् २ निचृद् बृहती। ३ भुरिग् बृहती। ४–७, ९ गायत्री। ८ पादनिचृद् गायत्री॥ नवर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें