Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 6 के सूक्त 46 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 46/ मन्त्र 13
    ऋषिः - शंयुर्बार्हस्पत्यः देवता - इन्द्रः प्रगाथो वा छन्दः - बृहती स्वरः - मध्यमः

    यदि॑न्द्र॒ सर्गे॒ अर्व॑तश्चो॒दया॑से महाध॒ने। अ॒स॒म॒ने अध्व॑नि वृजि॒ने प॒थि श्ये॒नाँइ॑व श्रवस्य॒तः ॥१३॥

    स्वर सहित पद पाठ

    यत् । इ॒न्द्र॒ । सर्गे॑ । अर्व॑तः । चो॒दया॑से । म॒हा॒ऽध॒ने । अ॒स॒म॒ने । अध्व॑नि । वृ॒जि॒ने । प॒थि । श्ये॒नान्ऽइ॑व । श्र॒व॒स्य॒तः ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    यदिन्द्र सर्गे अर्वतश्चोदयासे महाधने। असमने अध्वनि वृजिने पथि श्येनाँइव श्रवस्यतः ॥१३॥

    स्वर रहित पद पाठ

    यत्। इन्द्र। सर्गे। अर्वतः। चोदयासे। महाऽधने। असमने। अध्वनि। वृजिने। पथि। श्येनान्ऽइव। श्रवस्यतः ॥१३॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 46; मन्त्र » 13
    अष्टक » 4; अध्याय » 7; वर्ग » 29; मन्त्र » 3

    भावार्थ -
    हे ( इन्द्र ) ऐश्वर्यवन् ! हे शत्रुनाशक ! ( यत् ) जब ( सर्गे ) करने योग्य वा प्रयाण करने योग्य ( महाधने ) संग्राम में और ( असमने ) विषम, वा संग्राम से भिन्न अवसर में भी (वृजिने) बलयुक्त सैन्य और (पथि अध्वनि ) गमन करने योग्य मार्ग में ( श्येनान् इव ) वाजों के समान अति वेगवान् ( श्रवस्यतः ) यश के अभिलाषी ( अर्वतः ) अवसरों को ( चोदयासे ) अपनी आज्ञा पर चलाता है, वह तू हमें सदा शरण दे ।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - शंयुर्बार्हस्पत्य ऋषिः ॥ इन्द्रः प्रगाथं वा देवता । छन्दः - १ निचृदनुष्टुप् । ५,७ स्वराडनुष्टुप् । २ स्वराड् बृहती । ३,४ भुरिग् बृहती । ८, ९ विराड् बृहती । ११ निचृद् बृहती । १३ बृहती । ६ ब्राह्मी गायत्री । १० पंक्ति: । १२,१४ विराट् पंक्ति: ।। चतुर्दशर्चं सूक्तम् ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top