ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 52/ मन्त्र 13
विश्वे॑ देवाः शृणु॒तेमं हवं॑ मे॒ ये अ॒न्तरि॑क्षे॒ य उप॒ द्यवि॒ ष्ठ। ये अ॑ग्निजि॒ह्वा उ॒त वा॒ यज॑त्रा आ॒सद्या॒स्मिन्ब॒र्हिषि॑ मादयध्वम् ॥१३॥
स्वर सहित पद पाठविश्वे॑ । दे॒वाः॒ । शृ॒णु॒त । इ॒मम् । हव॑म् । मे॒ । ये । अ॒न्तरि॑क्षे । ये । उप॑ । द्यवि॑ । स्थ । ये । अ॒ग्नि॒ऽजि॒ह्वाः । उ॒त । वा॒ । यज॑त्राः । आ॒ऽसद्य॑ । अ॒स्मिन् । ब॒र्हिषि॑ । मा॒द॒य॒ध्व॒म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
विश्वे देवाः शृणुतेमं हवं मे ये अन्तरिक्षे य उप द्यवि ष्ठ। ये अग्निजिह्वा उत वा यजत्रा आसद्यास्मिन्बर्हिषि मादयध्वम् ॥१३॥
स्वर रहित पद पाठविश्वे। देवाः। शृणुत। इमम्। हवम्। मे। ये। अन्तरिक्षे। ये। उप। द्यवि। स्थ। ये। अग्निऽजिह्वाः। उत। वा। यजत्राः। आऽसद्य। अस्मिन्। बर्हिषि। मादयध्वम् ॥१३॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 52; मन्त्र » 13
अष्टक » 4; अध्याय » 8; वर्ग » 16; मन्त्र » 3
अष्टक » 4; अध्याय » 8; वर्ग » 16; मन्त्र » 3
विषय - missing
भावार्थ -
(विश्वे देवाः) हे सब विद्वान् वा विद्या के अभिलाषी पुरुषो ! ( ये ) जो ( अन्तरिक्षे ) अन्तरिक्षवत् बीच की भूमि, ( ये च द्यविस्थ ) और जो सूर्यवत् प्रकाशमान ज्ञानमार्ग में विद्यमान हो (ये अग्नि-जिह्वा: ) और जो अग्नि की जिह्वा अर्थात् ज्वाला के समान सब पदार्थों को प्रकाशित करनेवाली वाणी वाले (उत वा) और (यजत्रा) जो ज्ञान देने और सत्संग करने योग्य हैं ये सभी ( मे ) मेरे ( इमं ) इस ( हवं ) देने योग्य, गुरु से ग्रहण करने योग्य ज्ञान को ( शृणुत ) श्रवण करें । और (अस्मिन्) इस ( बर्हिषि ) वृद्धि युक्त, उच्च आसन पर ( मादयध्वम् ) स्वयं प्रसन्न हों अन्यों को भी हर्षित करें ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - ऋजिश्वा ऋषिः ।। विश्वेदेवा देवताः ।। छन्दः – १, ४, १५, १६ निचृत्त्रिष्टुप् । २, ३, ६, १३, १७ त्रिष्टुप् । ५ भुरिक् पंक्ति: । ७, ८, ११ गायत्री । ९ , १०, १२ निचृद्गायत्री । १४ विराड् जगती ॥
इस भाष्य को एडिट करें