ऋग्वेद - मण्डल 6/ सूक्त 61/ मन्त्र 11
ऋषिः - भरद्वाजो बार्हस्पत्यः
देवता - सरस्वती
छन्दः - निचृद्गायत्री
स्वरः - षड्जः
आ॒प॒प्रुषी॒ पार्थि॑वान्यु॒रु रजो॑ अ॒न्तरि॑क्षम्। सर॑स्वती नि॒दस्पा॑तु ॥११॥
स्वर सहित पद पाठआ॒ऽप॒प्रुषी॑ । पार्थि॑वानि । उ॒रु । रजः॑ । अ॒न्तरि॑क्षम् । सर॑स्वती । नि॒दः । पा॒तु॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
आपप्रुषी पार्थिवान्युरु रजो अन्तरिक्षम्। सरस्वती निदस्पातु ॥११॥
स्वर रहित पद पाठआऽपप्रुषी। पार्थिवानि। उरु। रजः। अन्तरिक्षम्। सरस्वती। निदः। पातु ॥११॥
ऋग्वेद - मण्डल » 6; सूक्त » 61; मन्त्र » 11
अष्टक » 4; अध्याय » 8; वर्ग » 32; मन्त्र » 1
अष्टक » 4; अध्याय » 8; वर्ग » 32; मन्त्र » 1
विषय - missing
भावार्थ -
(सरस्वती ) उत्तम ज्ञान वाली विद्यारूप सरस्वती तो ( पार्थिवानि ) पृथिवी में विदित समस्त पदार्थों, ( रजः ) कण २ परमाणु २ समस्त लोकों और ( अन्तरिक्षम् ) अन्तरिक्ष में भी (आपप्रुषी) सर्वत्र व्याप्त है । वह ज्ञानमयी प्रभु की शक्ति हमें ( निदः ) निन्दा करने वाले से ( पातु ) बचावे ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - भरद्वाजो बार्हस्पत्य ऋषिः ॥ सरस्वती देवता ॥ छन्दः – १, १३ निचृज्जगती । २ जगती । ३ विराड् जगती । ४, ६, ११, १२ निचृद्गायत्री । ५, विराड् गायत्री । ७, ८ गायत्री । १४ पंक्ति: ॥ चतुर्दशर्चं सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें