ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 34/ मन्त्र 2
आ त्वा॒ ग्रावा॒ वद॑न्नि॒ह सो॒मी घोषे॑ण यच्छतु । दि॒वो अ॒मुष्य॒ शास॑तो॒ दिवं॑ य॒य दि॑वावसो ॥
स्वर सहित पद पाठआ । त्वा॒ । ग्रावा॑ । वद॑न् । इ॒ह । सो॒मी । घोषे॑ण । य॒च्छ॒तु॒ । दि॒वः । अ॒मुष्य॑ । शास॑तः । दिव॑म् । य॒य । दि॒वा॒व॒सो॒ इति॑ दिवाऽवसो ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ त्वा ग्रावा वदन्निह सोमी घोषेण यच्छतु । दिवो अमुष्य शासतो दिवं यय दिवावसो ॥
स्वर रहित पद पाठआ । त्वा । ग्रावा । वदन् । इह । सोमी । घोषेण । यच्छतु । दिवः । अमुष्य । शासतः । दिवम् । यय । दिवावसो इति दिवाऽवसो ॥ ८.३४.२
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 34; मन्त्र » 2
अष्टक » 6; अध्याय » 3; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
अष्टक » 6; अध्याय » 3; वर्ग » 11; मन्त्र » 2
विषय - उनके कर्त्तव्य।
भावार्थ -
हे विद्याभिलाषिन् ! (इह) इस आश्रम में (सोमी) ज्ञानवान् शिष्यों का स्वामी (ग्रावा) उत्तम उपदेष्टा विद्वान् (त्वा) तेरे प्रति ( वदन्) व्यक्त वाणी से उपदेश करता हुआ ( घोषेण ) वेद द्वारा ( दिवः ) परम तेजोमय ( शासतः ) परम शासक और शास्ता ( अमुष्य ) उस प्रभु के ( दिवं यच्छतु ) प्रकाशमय तेज को प्रदान करे। हे ( दिवावसो ) विद्या की कामना से गुरु के अधीन बसने हारे विद्यार्थिन् ! तू भी उसके ( दिवं यय ) ज्ञान को प्राप्त कर।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - नीपातिथि: काण्वः। १६—१८ सहस्रं वसुरोचिषोऽङ्गिरस ऋषयः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः—१, ३, ८, १०, १२, १३, १५ निचृदनुष्टुप्। २, ४, ६, ७, १ अनुष्टुप्। ५, ११, १४ विराडनुष्टुप्। १६, १८ निचृद्गायत्री । १७ विराङ् गायत्री॥ अष्टादशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें