Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 8 के सूक्त 49 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 49/ मन्त्र 1
    ऋषिः - प्रस्कण्वः काण्वः देवता - इन्द्र: छन्दः - बृहती स्वरः - मध्यमः

    अ॒भि प्र व॑: सु॒राध॑स॒मिन्द्र॑मर्च॒ यथा॑ वि॒दे । यो ज॑रि॒तृभ्यो॑ म॒घवा॑ पुरू॒वसु॑: स॒हस्रे॑णेव॒ शिक्ष॑ति ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    अ॒भि । प्र । वः॒ । सु॒ऽराध॑सम् । इन्द्र॑म् । अ॒र्च॒ । यथा॑ । वि॒दे । यः । ज॒रि॒तृऽभ्यः॑ । म॒घऽवा॑ । पु॒रु॒ऽवसुः॑ । स॒हस्रे॑णऽइव । शिक्ष॑ति ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    अभि प्र व: सुराधसमिन्द्रमर्च यथा विदे । यो जरितृभ्यो मघवा पुरूवसु: सहस्रेणेव शिक्षति ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    अभि । प्र । वः । सुऽराधसम् । इन्द्रम् । अर्च । यथा । विदे । यः । जरितृऽभ्यः । मघऽवा । पुरुऽवसुः । सहस्रेणऽइव । शिक्षति ॥ ८.४९.१

    ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 49; मन्त्र » 1
    अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 14; मन्त्र » 1

    भावार्थ -
    ( यः ) जो ( मघवा ) उत्तम, पूज्य धन का स्वामी ( पुरुवसुः ) नाना धनों जनों का स्वामी होकर ( जरितृभ्यः ) स्तुतिकर्त्ता विद्वानों के हितार्थ (सहस्रेण इव) सहस्रों के समान (शिक्षति) दान देता है, उस ( सु-राधसम् ) उत्तम धनवान्, सुखपूर्वक आराधना करने योग्य, सब कर्मों के साधक ( इन्द्रम् ) ऐश्वर्यवान् की ( यथा विदे ) यथावत् ज्ञान और धन का लाभ करने के लिये ( अभि प्र अर्च ) उत्तम रीति से अर्चना करो और उसी को ( प्र वः ) उत्तम रीति से वरण करो।

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - प्रस्कण्वः काण्व ऋषिः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः—१ बृहती। ३ विराड् बृहती। ५ भुरिग्बृहती। ७, ९ निचृद् बृहती। २ पंक्ति:। ४, ६, ८, १० निचृत् पंक्ति॥ दशर्चं सूक्तम्॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top