ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 50/ मन्त्र 10
यथा॒ कण्वे॑ मघव॒न्मेधे॑ अध्व॒रे दी॒र्घनी॑थे॒ दमू॑नसि । यथा॒ गोश॑र्ये॒ असि॑षासो अद्रिवो॒ मयि॑ गो॒त्रं ह॑रि॒श्रिय॑म् ॥
स्वर सहित पद पाठयथा॑ । कण्वे॑ । म॒घ॒ऽव॒न् । मेधे॑ । अ॒ध्व॒रे । दी॒र्घऽनी॑थे । दमू॑नसि । यथा॑ । गोऽश॑र्ये । असि॑सासः । अ॒द्रि॒ऽवः॒ । मयि॑ । गो॒त्रम् । ह॒रि॒ऽश्रिय॑म् ॥
स्वर रहित मन्त्र
यथा कण्वे मघवन्मेधे अध्वरे दीर्घनीथे दमूनसि । यथा गोशर्ये असिषासो अद्रिवो मयि गोत्रं हरिश्रियम् ॥
स्वर रहित पद पाठयथा । कण्वे । मघऽवन् । मेधे । अध्वरे । दीर्घऽनीथे । दमूनसि । यथा । गोऽशर्ये । असिसासः । अद्रिऽवः । मयि । गोत्रम् । हरिऽश्रियम् ॥ ८.५०.१०
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 50; मन्त्र » 10
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 17; मन्त्र » 5
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 17; मन्त्र » 5
विषय - प्रभु और उपासक जन।
भावार्थ -
हे ( मघवन् ) पूज्य धनसम्पन्न ! हे ( अद्रिवः ) शक्तिशालिन् ! ( यथा ) जितना ऐश्वर्य ( कण्वे ) विद्वान् जन में ( अध्वरे ) हिंसारहित ( मेधे ) पवित्र यज्ञ में, (दीर्घ-नीथे ) दीर्घ काल तक और दीर्घ मार्ग में लेजाने वाले ( दमूनसि ) दान्त चित्त वाले, जितेन्द्रिय पुरुष में, ( यथा ) जितना ऐश्वर्यं तू (गोशर्ये) धनुषवाण की शक्ति से सम्पन्न योद्धा में ( असिषासः) प्रदान करता है, उतना ही ( हरि-श्रियम् ) नाना अश्वों, मनुष्यों और विद्वानों को आश्रय देने वाला ( गोत्रं ) भूमि, इन्द्रिय गण, वाणी और गवादि पशु सम्पदा की रक्षा करने वाला धन ( मयि ) मुझ में भी प्राप्त करा। इति सप्तदशो वर्गः॥
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - पुष्टिगुः काण्व ऋषिः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः—१, ३, ५, ७ निचृद् बृहती। ९ विराड् बृहती॥ २, ४, ६, १० पंक्तिः। ८ निचृत् पंक्ति:॥ दशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें