ऋग्वेद - मण्डल 8/ सूक्त 50/ मन्त्र 9
ए॒ताव॑तस्ते वसो वि॒द्याम॑ शूर॒ नव्य॑सः । यथा॒ प्राव॒ एत॑शं॒ कृत्व्ये॒ धने॒ यथा॒ वशं॒ दश॑व्रजे ॥
स्वर सहित पद पाठए॒ताव॑तः । ते॒ । व॒सो॒ इति॑ । वि॒द्याम॑ । शू॒र॒ । नव्य॑सः । यथा॑ । प्र । आवः॑ । एत॑शम् । कृत्व्ये॑ । धने॑ । यथा॑ । वश॑म् । दश॑ऽव्रजे ॥
स्वर रहित मन्त्र
एतावतस्ते वसो विद्याम शूर नव्यसः । यथा प्राव एतशं कृत्व्ये धने यथा वशं दशव्रजे ॥
स्वर रहित पद पाठएतावतः । ते । वसो इति । विद्याम । शूर । नव्यसः । यथा । प्र । आवः । एतशम् । कृत्व्ये । धने । यथा । वशम् । दशऽव्रजे ॥ ८.५०.९
ऋग्वेद - मण्डल » 8; सूक्त » 50; मन्त्र » 9
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 17; मन्त्र » 4
अष्टक » 6; अध्याय » 4; वर्ग » 17; मन्त्र » 4
विषय - प्रभु और उपासक जन।
भावार्थ -
वे ( वसो ) सबको बसाने हारे ! सब में बसने वाले प्रभो ! स्वामिन् ! हे ( शूर ) दुष्टों के नाशक ! तू ( यथा ) जिस धन से या जितने ऐश्वर्य से ( कृत्व्ये धने ) करने योग्य संग्राम के अवसर पर ( एतशं ) अश्वसैन्यों को ( प्रावः ) अच्छी प्रकार रक्षा करता और ( यथा दशव्रजे) जैसे दशों दिशाओं में दश मार्ग वाले नगर में जितना ऐश्वर्य ( वशं ) वशकारी नगर के अध्यक्ष राजा ( प्रावः ) सन्तुष्ट करे हम ( नव्यसः ते ) अति स्तुति योग्य तेरे ( एतावतः ) इतने भारी ऐश्वर्य का ( विद्याम ) लाभ करें।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - पुष्टिगुः काण्व ऋषिः॥ इन्द्रो देवता॥ छन्दः—१, ३, ५, ७ निचृद् बृहती। ९ विराड् बृहती॥ २, ४, ६, १० पंक्तिः। ८ निचृत् पंक्ति:॥ दशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें