ऋग्वेद - मण्डल 9/ सूक्त 16/ मन्त्र 6
ऋषिः - असितः काश्यपो देवलो वा
देवता - पवमानः सोमः
छन्दः - गायत्री
स्वरः - षड्जः
पु॒ना॒नो रू॒पे अ॒व्यये॒ विश्वा॒ अर्ष॑न्न॒भि श्रिय॑: । शूरो॒ न गोषु॑ तिष्ठति ॥
स्वर सहित पद पाठपु॒ना॒नः । रू॒पे । अ॒व्यव्ये॑ । विश्वाः॑ । अर्ष॑न् । अ॒भि । श्रियः॑ । शूरः॑ । न । गोषु॑ । ति॒ष्ठ॒ति॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
पुनानो रूपे अव्यये विश्वा अर्षन्नभि श्रिय: । शूरो न गोषु तिष्ठति ॥
स्वर रहित पद पाठपुनानः । रूपे । अव्यव्ये । विश्वाः । अर्षन् । अभि । श्रियः । शूरः । न । गोषु । तिष्ठति ॥ ९.१६.६
ऋग्वेद - मण्डल » 9; सूक्त » 16; मन्त्र » 6
अष्टक » 6; अध्याय » 8; वर्ग » 6; मन्त्र » 6
अष्टक » 6; अध्याय » 8; वर्ग » 6; मन्त्र » 6
विषय - अध्यक्षपद का ग्रहण और
भावार्थ -
(गोषु शूरः न) भूमियों या वेगवान् अश्वों के अध्यक्ष पद पर शुरवीर पुरुष के समान (विश्वाः श्रियः अभि अर्षन्) समस्त आश्रित प्रजाओं और लक्ष्मियों को प्राप्त करता हुआ (अव्यये रूपे) न क्षीण होने वाले अक्षय रूप, सम्पत्तियुक्त पद पर वा स्वरूप में (तिष्ठति) विराजता है।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - असितः काश्यपो देवलो वा ऋषिः ॥ पवमानः सोमो देवता ॥ छन्दः— १ विराड् गायत्री। २, ८ निचृद् गायत्री। ३–७ गायत्री ॥ अष्टर्चं सूक्तम् ॥
इस भाष्य को एडिट करें