Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 9 के सूक्त 90 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 9/ सूक्त 90/ मन्त्र 6
    ऋषिः - वसिष्ठः देवता - पवमानः सोमः छन्दः - निचृत्त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः

    ए॒वा राजे॑व॒ क्रतु॑माँ॒ अमे॑न॒ विश्वा॒ घनि॑घ्नद्दुरि॒ता प॑वस्व । इन्दो॑ सू॒क्ताय॒ वच॑से॒ वयो॑ धा यू॒यं पा॑त स्व॒स्तिभि॒: सदा॑ नः ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ए॒व । राजा॑ऽइव । क्रतु॑ऽमान् । अमे॑न । विश्वा॑ । घनि॑घ्नत् । दुः॒ऽइ॒ता । प॒व॒स्व॒ । इन्दो॒ इति॑ । सु॒ऽउ॒क्ताय॑ । वच॑से । वयः॑ । धाः॒ । यू॒यम् । पा॒त॒ । स्व॒स्तिऽभिः॑ । सदा॑ । नः॒ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    एवा राजेव क्रतुमाँ अमेन विश्वा घनिघ्नद्दुरिता पवस्व । इन्दो सूक्ताय वचसे वयो धा यूयं पात स्वस्तिभि: सदा नः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    एव । राजाऽइव । क्रतुऽमान् । अमेन । विश्वा । घनिघ्नत् । दुःऽइता । पवस्व । इन्दो इति । सुऽउक्ताय । वचसे । वयः । धाः । यूयम् । पात । स्वस्तिऽभिः । सदा । नः ॥ ९.९०.६

    ऋग्वेद - मण्डल » 9; सूक्त » 90; मन्त्र » 6
    अष्टक » 7; अध्याय » 3; वर्ग » 26; मन्त्र » 6

    भावार्थ -
    हे (इन्दो) उत्तम पुरुष की उपासना करने वाले, आत्मन् ! तू (राजा इव क्रतुमान्) राजा के समान स्वतन्त्र, कर्म करने में समर्थ है। तू (अमेन) अपने सहायक प्रभु वा अपने ही बल से (विश्वा दुरिता) बुरे आचरणों और मन के दुर्विकारों को (घनिघ्नत्) निरन्तर नष्ट करता हुआ, (पवस्व) आगे बढ़ और अपने को पवित्र कर। तू (सु-उक्ताय) उत्तम वचन को धारण करने वाले (वचसे) ज्ञानमय वचन वेद के (वयः) ज्ञान को (धाः) धारण कर। हे विद्वान् लोगो ! (यूयम्) तुम सब लोग (नः सदा स्वस्तिभिः पात) कल्याणमय उपायों से हमारी रक्षा करो। इति षडविंशो वर्गः। इति तृतीयोऽध्यायः॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वसिष्ठ ऋषिः॥ पवमानः सोमो देवता॥ छन्द:– १, ३, ४ त्रिष्टुप्। २, ६ निचृत्त्रिष्टुप्। ५ भुरिक् त्रिष्टुप्। षडृचं सूक्तम्॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top