English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 4/ सूक्त 11/ मन्त्र 1
सूक्त - भृग्वङ्गिराः
देवता - इन्द्रः, अनड्वान्
छन्दः - जगती
सूक्तम् - अनड्वान सूक्त
अ॑न॒ड्वान्दा॑धार पृथि॒वीमु॒त द्याम॑न॒ड्वान्दा॑धारो॒र्वन्तरि॑क्षम्। अ॑न॒ड्वान्दा॑धार प्र॒दिशः॒ षडु॒र्वीर॑न॒ड्वान्विश्वं॒ भुव॑न॒मा वि॑वेश ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒न॒ड्वान् । दा॒धा॒र॒ । पृ॒थि॒वीम् । उ॒त । द्याम् । अ॒न॒ड्वान् । दा॒धा॒र॒ । उ॒रु । अ॒न्तरि॑क्षम् । अ॒न॒ड्वान । दा॒धा॒र॒ । प्र॒ऽदिश॑: । षट् । उ॒र्वी: । अ॒न॒ड्वान् । विश्व॑म् । भुव॑नम् । आ । वि॒वे॒श॒ ॥११.१॥
स्वर रहित मन्त्र
अनड्वान्दाधार पृथिवीमुत द्यामनड्वान्दाधारोर्वन्तरिक्षम्। अनड्वान्दाधार प्रदिशः षडुर्वीरनड्वान्विश्वं भुवनमा विवेश ॥
स्वर रहित पद पाठअनड्वान् । दाधार । पृथिवीम् । उत । द्याम् । अनड्वान् । दाधार । उरु । अन्तरिक्षम् । अनड्वान । दाधार । प्रऽदिश: । षट् । उर्वी: । अनड्वान् । विश्वम् । भुवनम् । आ । विवेश ॥११.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 4; सूक्त » 11; मन्त्र » 1
পদার্থ -
অনড্বান্দাধার পৃথিবীমুত দ্যামনড্বান্দাধারোর্বন্তরিক্ষম্।
অনড্বান্দাধার প্রদিশঃ ষডুর্বীরনড্বান্বিশ্বং ভুবনমা বিবেশ ।।৭৩।।
(অথর্ব ৪।১১।১)
পদার্থঃ (অনড্বান্) সমস্ত সংসারের বহনকারী পরমেশ্বর (পৃথিবীম্ উত দ্যাম্) পৃথিবী আর সূর্যকে (দাধার) ধারণ করেন। (অনড্বান্) সেই পরমাত্মাই (উরু অন্তরিক্ষম্) বিস্তৃত মধ্যলোককে (দাধার) ধারণ করেন। (অনড্বান্) সেই পরমাত্মাই (ষট্) পূর্ব, পশ্চিম উপর নিচ ইত্যাদি ছয় দিক (উর্বী) প্রশস্ত (প্রদিশঃ) মহাদিক গুলোকে (দাধার) ধারণ করেন । (অনড্বান্ বিশ্বম্ ভুবনম্) পরমাত্মাই সমস্ত জগতে (আ বিবেশ) প্রবিষ্ট হয়ে আছেন ৷
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ সকল প্রাণিমাত্রেরই জীবনের সাধন দিয়ে, আর পৃথিবী, দ্যুলোক ও অন্তরিক্ষ লোককে রচনা করে পূর্বাদি সকল দিকসমূহে আর সম্পূর্ণ জগতে ভগবান অবস্থান করছেন ।।৭৩।।
इस भाष्य को एडिट करें