English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 9/ सूक्त 2/ मन्त्र 24
न वै वात॑श्च॒न काम॑माप्नोति॒ नाग्निः सूर्यो॒ नोत च॒न्द्रमाः॑। तत॒स्त्वम॑सि॒ ज्याया॑न्वि॒श्वहा॑ म॒हांस्तस्मै॑ ते काम॒ नम॒ इत्कृ॑णोमि ॥
स्वर सहित पद पाठन । वै । वात॑: । च॒न । काम॑म् । आ॒प्नो॒ति॒ । न । अ॒ग्नि: । सूर्य॑: । न । उ॒त । च॒न्द्रमा॑: । तत॑: । त्वम् । अ॒सि॒ । ज्याया॑न् । वि॒श्वहा॑ । म॒हान् । तस्मै॑ । ते॒ । का॒म॒ । नम॑: । इत् । कृ॒णो॒मि॒ ॥२.२४॥
स्वर रहित मन्त्र
न वै वातश्चन काममाप्नोति नाग्निः सूर्यो नोत चन्द्रमाः। ततस्त्वमसि ज्यायान्विश्वहा महांस्तस्मै ते काम नम इत्कृणोमि ॥
स्वर रहित पद पाठन । वै । वात: । चन । कामम् । आप्नोति । न । अग्नि: । सूर्य: । न । उत । चन्द्रमा: । तत: । त्वम् । असि । ज्यायान् । विश्वहा । महान् । तस्मै । ते । काम । नम: । इत् । कृणोमि ॥२.२४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 9; सूक्त » 2; मन्त्र » 24
পদার্থ -
ন বৈ বাতশ্চন্কামমাপ্নোতি নাগ্নিঃ সূর্য়ো নোত চন্দ্রমাঃ।
ততস্ত্বমসি জ্যায়ান্বিশ্বহা মহাঁস্তস্মৈ তে কাম নম ইত্কৃণোমি।।৪৭।।
(অথর্ব ৯।২।২৪)
পদার্থঃ (ন বৈ চন) না তো কোনো (বাতঃ) বায়ু (কামম্) কামনাযোগ্য পরমেশ্বরকে (আপ্নোতি) ব্যাপ্ত করতে পারে, (ন অগ্নি) না পারে অগ্নি, (সূর্য়ঃ) সূর্য (উত) এবং (ন চন্দ্রমা) না তো চন্দ্র। (ততঃ) সে সবকিছুর চেয়েও (ত্বম্) তুমি (জ্যায়ান্) অধিক বিশাল (বিশ্বহা) সবচেয়ে (মহান্অসি) বড় পূজনীয়। (তস্মৈ তে ইৎ) সেই তুমিই (কামঃ) কামনা করার যোগ্য; (নমঃ কৃণোমি) তোমাকে নমস্কার করছি।
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ সেই মহান সর্বব্যাপক পরমাত্মাকে বায়ু, অগ্নি, সূর্য, চন্দ্র আদি কোন কিছুই ব্যাপ্ত করতে পারে না। বরং এদের সকলকে নিজ শাসন দ্বারা পরিচালনাকারী পরমেশ্বরই বিশাল। সেই পরমেশ্বরকে বারবার প্রণাম করি।।৪৭।।
इस भाष्य को एडिट करें