Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 1605
ऋषिः - देवातिथिः काण्वः
देवता - इन्द्रः
छन्दः - बार्हतः प्रगाथः (विषमा बृहती, समा सतोबृहती)
स्वरः - मध्यमः
काण्ड नाम -
1
मा꣡ भे꣢म꣣ मा꣡ श्र꣢मिष्मो꣣ग्र꣡स्य꣢ स꣣ख्ये꣡ तव꣢꣯ । म꣣ह꣢त्ते꣣ वृ꣡ष्णो꣢ अभि꣣च꣡क्ष्यं꣢ कृ꣣तं꣡ पश्ये꣢꣯म तु꣣र्व꣢शं꣣ य꣡दु꣢म् ॥१६०५॥
स्वर सहित पद पाठमा꣢ । भे꣣म । मा꣢ । श्र꣣मिष्म । उग्र꣡स्य꣢ । स꣣ख्ये꣢ । स꣣ । ख्ये꣢ । त꣡व꣢꣯ । म꣣ह꣢त् । ते꣣ । वृ꣡ष्णः꣢꣯ । अ꣣भिच꣡क्ष्य꣢म् । अ꣣भि । च꣡क्ष्य꣢꣯म् । कृ꣣त꣢म् । प꣡श्ये꣢꣯म । तु꣣र्व꣡श꣢म् । य꣡दु꣢꣯म् ॥१६०५॥
स्वर रहित मन्त्र
मा भेम मा श्रमिष्मोग्रस्य सख्ये तव । महत्ते वृष्णो अभिचक्ष्यं कृतं पश्येम तुर्वशं यदुम् ॥१६०५॥
स्वर रहित पद पाठ
मा । भेम । मा । श्रमिष्म । उग्रस्य । सख्ये । स । ख्ये । तव । महत् । ते । वृष्णः । अभिचक्ष्यम् । अभि । चक्ष्यम् । कृतम् । पश्येम । तुर्वशम् । यदुम् ॥१६०५॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 1605
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 7; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 1
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 16; खण्ड » 4; सूक्त » 1; मन्त्र » 1
Acknowledgment
(कौथुम) उत्तरार्चिकः » प्रपाठक » 7; अर्ध-प्रपाठक » 3; दशतिः » ; सूक्त » 17; मन्त्र » 1
(राणानीय) उत्तरार्चिकः » अध्याय » 16; खण्ड » 4; सूक्त » 1; मन्त्र » 1
Acknowledgment
পদার্থ -
মা ভেম মা শ্রমিষ্মোগ্রস্য সখ্যে তব।
মহৎ তে বৃষ্ণো অভিচক্ষ্যং কৃতং পশ্যেম তুর্বশং যদুম্।।৬৩।।
(সাম ১৬০৫)
পদার্থঃ হে জগদীশ্বর! (উগ্রস্য তব সখ্যে) অতি বলবান তোমার মিত্রতায় (মা ভেম) আমরা কাউকে ভয় পাই না, (মা শ্রমিষ্ম) ক্লান্ত হই না। (তে বৃষ্ণঃ) হে কামনা পূরক! তোমার (মহৎ) মহান (অভিচক্ষ্যম্) সর্বত্র স্তুতি যোগ্য (কৃতম্) কর্ম রয়েছে। তোমার মিত্রতায় (তুর্বশম্) সমীপ স্থিত (যদুম্ পশ্যেম) মানুষকে আমরা দর্শন করি।
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ হে পরমাত্মা! সমাজে এটা প্রচলিত আছে যে, যার মিত্র রাজা বা বলবান কেউ থাকে, তখন সে সাধারণ মানুষকে ভয় করে না। বরং বেশিরভাগ মানুষ তার অধীনে হয়ে যায়। এমন যেসব ব্যক্তি তোমার মতো মহাপ্রতাপশালীর শরণে আসেন এবং তোমার মিত্র হন, তাঁরা কাউকে ভয় পান না, সকলকে নিজের মিত্র ভাবেন, সকলের ভালো করার জন্য লেগে থাকেন। এমন উপাসকদের সমস্ত আশা তুমি পূরণ করো।।৬৩।।
इस भाष्य को एडिट करें