Sidebar
सामवेद के मन्त्र
सामवेद - मन्त्रसंख्या 61
ऋषिः - वसिष्ठो मैत्रावरुणिः
देवता - अग्निः
छन्दः - बृहती
स्वरः - मध्यमः
काण्ड नाम - आग्नेयं काण्डम्
1
त्व꣡म꣢ग्ने गृ꣣ह꣡प꣢ति꣣स्त्व꣡ꣳ होता꣢꣯ नो अध्व꣣रे꣢ । त्वं꣡ पोता꣢꣯ विश्ववार꣣ प्र꣡चे꣢ता꣣ य꣢क्षि꣣ या꣡सि꣢ च꣣ वा꣡र्य꣢म् ॥६१॥
स्वर सहित पद पाठत्व꣢म् । अ꣣ग्ने । गृह꣡प꣢तिः । गृ꣣ह꣢ । प꣣तिः । त्व꣢म् । हो꣡ता꣢꣯ । नः꣢ । अध्वरे꣢ । त्वम् । पो꣡ता꣢꣯ । वि꣣श्ववार । विश्व । वार । प्र꣡चे꣢꣯ताः । प्र । चे꣣ताः । य꣡क्षि꣢꣯ । या꣡सि꣢꣯ । च꣣ । वा꣡र्य꣢꣯म् ॥६१॥
स्वर रहित मन्त्र
त्वमग्ने गृहपतिस्त्वꣳ होता नो अध्वरे । त्वं पोता विश्ववार प्रचेता यक्षि यासि च वार्यम् ॥६१॥
स्वर रहित पद पाठ
त्वम् । अग्ने । गृहपतिः । गृह । पतिः । त्वम् । होता । नः । अध्वरे । त्वम् । पोता । विश्ववार । विश्व । वार । प्रचेताः । प्र । चेताः । यक्षि । यासि । च । वार्यम् ॥६१॥
सामवेद - मन्त्र संख्या : 61
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 7
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 6;
Acknowledgment
(कौथुम) पूर्वार्चिकः » प्रपाठक » 1; अर्ध-प्रपाठक » 2; दशतिः » 1; मन्त्र » 7
(राणानीय) पूर्वार्चिकः » अध्याय » 1; खण्ड » 6;
Acknowledgment
পদার্থ -
ত্বমগ্নে গৃহপতিস্ত্বং হোতা নো অধ্বরে ।
ত্বং পোতা বিশ্ববার প্রচেতা যক্ষি যাসি চ বার্যম্।। ১৫।।
(সাম ৬১)
পদার্থঃ (অগ্নে) হে অগ্নি (বিশ্ববার) সকলের পূজার যোগ্য পরমাত্মা! (ত্বম্ নঃ অধ্বরে) তুমি আমাদের জ্ঞান যজ্ঞের (গৃহপতিঃ) যজমান। (ত্বম্ হোতা) তুমিই হোতা, (ত্বম্ পোতা) তুমিই পবিত্রকর্তা, (প্রচেতা) অনুপ্রেরণা দানকারীও তুমি। (যক্ষি) যজনও তুমিই করো (চ) এবং (বার্যম্ যাসি) কর্ম ফলও তুমিই প্রদান করো।
ভাবার্থ -
ভাবার্থঃ হে পরমেশ্বর! তুমিই আমাদের দ্বারা কৃত হিংসাদিরহিত জ্ঞানরূপ যজ্ঞের যজমান এবং হোতা। যদিও জ্ঞান যজ্ঞে জীবাত্মা যজমান এবং বাণী আদি হোতা, পোতা, প্রচেতা ঋত্বিক হয়ে থাকে; তবুও তোমার কৃপা ছাড়া কোনো কার্যই সিদ্ধ হতে পারে না। এজন্য তোমাকে আমাদের দ্বারা কৃত যজ্ঞের যজমান, হোতা, প্রচেতা হিসেবে স্বীকার করছি এবং মান্য করছি।।১৫।।
इस भाष्य को एडिट करें