English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 4/ मन्त्र 5
सूक्त - अथर्वा
देवता - चन्द्रमा अथवा जङ्गिडः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - दीर्घायु प्राप्ति सूक्त
श॒णश्च॑ मा जङ्गि॒डश्च॒ विष्क॑न्धाद॒भि र॑क्षताम्। अर॑ण्याद॒न्य आभृ॑तः कृ॒ष्या अ॒न्यो रसे॑भ्यः ॥
स्वर सहित पद पाठश॒ण: । च॒ । मा॒ । ज॒ङ्गि॒ड: । च॒ । विस्क॑न्धात् । अ॒भि । र॒क्ष॒ता॒म् । अर॑ण्यात् । अ॒न्य:। आऽभृ॑त: । कृ॒ष्या: । अ॒न्य: । रसे॑भ्य: ॥४.५॥
स्वर रहित मन्त्र
शणश्च मा जङ्गिडश्च विष्कन्धादभि रक्षताम्। अरण्यादन्य आभृतः कृष्या अन्यो रसेभ्यः ॥
स्वर रहित पद पाठशण: । च । मा । जङ्गिड: । च । विस्कन्धात् । अभि । रक्षताम् । अरण्यात् । अन्य:। आऽभृत: । कृष्या: । अन्य: । रसेभ्य: ॥४.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 4; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - মনুষ্যঃ পরমেশ্বরভক্ত্যায়ুর্বর্ধয়েৎ
भाषार्थ -
(চ) নিশ্চিতরূপে (শণঃ) আত্মদান বা উদ্যোগ, (চ) এবং (জঙ্গিডঃ) রোগভক্ষক পরমেশ্বর বা ঔষধ উভয়ই, (মা) আমাকে (বিষ্কন্ধাৎ) বিঘ্ন থেকে (অভি) সর্বদা (রক্ষতাম্) রক্ষা করবে/করুক। (অন্যঃ) এক (অরণ্যাৎ) তপস্যার সাধন বা বিদ্যাভ্যাস দ্বারা এবং (অন্যঃ) অপর (কৃষ্যাঃ) কর্ষণ অর্থাৎ অনুসন্ধানের/অন্বেষণের দ্বারা (রসেভ্যঃ) রস অর্থাৎ পরাক্রম বা আনন্দের জন্য (আভৃতঃ) নিয়ে আসা হয় ॥৫॥
भावार्थ - আত্মদানী, উদ্যোগী, পথসেবী ও পরমেশ্বরের প্রতি বিশ্বাসী পুরুষ নিজের ও সকলের রক্ষা করতে পারে। সেই যোগীগণ তপশ্চর্যা, বিদ্যাভ্যাস ও অনুসন্ধানের মাধ্যমে আত্মদান [ধ্যানশক্তি] ও পরমেশ্বরের প্রতি শ্রদ্ধা প্রাপ্ত করে অনেক সামর্থ্য ও আনন্দের অনুভব করে ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें