English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 7/ मन्त्र 3
सूक्त - अथर्वा
देवता - भैषज्यम्, आयुः, वनस्पतिः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - शापमोचन सूक्त
दि॒वो मूल॒मव॑ततं पृथि॒व्या अध्युत्त॑तम्। तेन॑ स॒हस्र॑काण्डेन॒ परि॑ णः पाहि वि॒श्वतः॑ ॥
स्वर सहित पद पाठदि॒व: । मूल॑म् । अव॑ऽततम् । पृ॒थि॒व्या: । अधि॑ । उत्ऽत॑तम् । तेन॑ । स॒हस्र॑ऽकाण्डेन । परि॑ । न॒: । पा॒हि॒ । वि॒श्वत॑: ॥७.३॥
स्वर रहित मन्त्र
दिवो मूलमवततं पृथिव्या अध्युत्ततम्। तेन सहस्रकाण्डेन परि णः पाहि विश्वतः ॥
स्वर रहित पद पाठदिव: । मूलम् । अवऽततम् । पृथिव्या: । अधि । उत्ऽततम् । तेन । सहस्रऽकाण्डेन । परि । न: । पाहि । विश्वत: ॥७.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 7; मन्त्र » 3
मन्त्र विषय - রাজধর্মোপদেশঃ
भाषार्थ -
যে (মূলম্) মূল [তত্ত্বজ্ঞান] (দিবঃ) সূর্যলোক থেকে (অবততম্) নীচের দিকে বিস্তৃত এবং যা (পৃথিব্যাঃ অধি) পৃথিবী থেকে (উত্ততম্) উপরের দিকে বিস্তৃত। [হে ঈশ্বর !] (তেন) সেই (সহস্রকাণ্ডেন) সহস্র শাখা-বিশিষ্ট [তত্ত্বজ্ঞান] এর দ্বারা (বিশ্বতঃ) সব প্রকারে (নঃ) আমাদের (পরি) সব দিক থেকে/সর্বতোভাবে (পাহি) রক্ষা করো ॥৩॥
भावार्थ - সূর্য দ্বারা বৃষ্টি, আলো আদি ভূমিতে আসে, ভূমি থেকে জল সূর্যলোক বা মেঘমণ্ডলে যায় এবং সব ছোটো-বড়ো লোক-সমূহ পরস্পর আকর্ষণ ও ধারণ করে। এইভাবে ঈশ্বরীয় অনন্ত নিয়ম বিচার করে সকল প্রজাগণ রাজনিয়মে চলে পরস্পর উপকার করুক ॥৩॥
इस भाष्य को एडिट करें