English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 109/ मन्त्र 2
ता अ॑स्य पृशना॒युवः॒ सोमं॑ श्रीणन्ति॒ पृश्न॑यः। प्रि॒या इन्द्र॑स्य धे॒नवो॒ वज्रं॑ हिन्वन्ति॒ साय॑कं॒ वस्वी॒रनु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥
स्वर सहित पद पाठता: । अ॒स्य॒ । पृ॒श॒न॒ऽयुव॑: । सोम॑म् । श्री॒ण॒न्ति॒ । पृश्न॑य: ॥ प्रि॒या: । इन्द्र॑स्य । धे॒नव॑: । वज्र॑म् । हि॒न्व॒न्ति॒ । साय॑कम् ॥१०९.२॥
स्वर रहित मन्त्र
ता अस्य पृशनायुवः सोमं श्रीणन्ति पृश्नयः। प्रिया इन्द्रस्य धेनवो वज्रं हिन्वन्ति सायकं वस्वीरनु स्वराज्यम् ॥
स्वर रहित पद पाठता: । अस्य । पृशनऽयुव: । सोमम् । श्रीणन्ति । पृश्नय: ॥ प्रिया: । इन्द्रस्य । धेनव: । वज्रम् । हिन्वन्ति । सायकम् ॥१०९.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 109; मन्त्र » 2
मन्त्र विषय - সভাপতিসভ্যজনলক্ষণোপদেশঃ
भाषार्थ -
(অস্য) এই (ইন্দ্রস্য) ইন্দ্রের [মহান ঐশ্বর্যবান সভাপতির] (পৃশনায়ুবঃ) স্পর্শ কামনা করে এবং (পৃশ্নয়ঃ) প্রশ্ন করে (তাঃ) তাঁরা [প্রজাগণ] (সোমম্) সোম [তত্ত্বরস] (শ্রীণন্তি) পরিপক্ব করে। (প্রিয়াঃ) প্রীতিপূর্বক, (ধেনবঃ) গাভীর মতো তৃপ্তিদায়ক (বস্বীঃ) নিবাসকারী [প্রজাগণ] (স্বরাজ্যম্ অনু) স্বরাজ্যের [নিজ রাজ্যের] অনুলক্ষ্যে (বজ্রম্) বজ্র এবং (সায়কম্) বাণ (হিন্বন্তি) প্রেরণ করে [নিক্ষেপ করে] ॥২॥
भावार्थ - গাভী যেমন রক্ষক পুরুষের কাছ থেকে অন্ন ঘাস আদি পেয়ে তাঁকে দুধ দ্বারা তৃপ্ত করে, তেমনই প্রজাগণ বীর সভাপতি রাজা দ্বারা সুরক্ষিত থেকে স্বরাজ্য প্রাপ্ত করে রাজাকে সহায়তা করুক ॥২॥
इस भाष्य को एडिट करें