अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 30/ मन्त्र 2
हरिं॒ हि योनि॑म॒भि ये स॒मस्व॑रन्हि॒न्वन्तो॒ हरी॑ दि॒व्यं यथा॒ सदः॑। आ यं पृ॒णन्ति॒ हरि॑भि॒र्न धे॒नव॒ इन्द्रा॑य शू॒षं हरि॑वन्तमर्चत ॥
स्वर सहित पद पाठहरि॑म् । हि । योनि॑म् । अ॒भि । ये । स॒म्ऽअस्व॑रन् । हि॒न्वन्त॑: । ह॒री इति॑ । दि॒व्यम् । यथा॑ । सद॑: ॥ आ । यम् । पृ॒णन्ति॑ । हरि॑ऽभि: । न । धे॒नव॑: । इन्द्रा॑य । शू॒षम् । हरि॑ऽवन्तम् ।अ॒र्च॒त॒ ॥३०.२॥
स्वर रहित मन्त्र
हरिं हि योनिमभि ये समस्वरन्हिन्वन्तो हरी दिव्यं यथा सदः। आ यं पृणन्ति हरिभिर्न धेनव इन्द्राय शूषं हरिवन्तमर्चत ॥
स्वर रहित पद पाठहरिम् । हि । योनिम् । अभि । ये । सम्ऽअस्वरन् । हिन्वन्त: । हरी इति । दिव्यम् । यथा । सद: ॥ आ । यम् । पृणन्ति । हरिऽभि: । न । धेनव: । इन्द्राय । शूषम् । हरिऽवन्तम् ।अर्चत ॥३०.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 30; मन्त्र » 2
मन्त्र विषय - বলপরাক্রমোপদেশঃ
भाषार्थ -
(হরী) দুঃখ হরণকারী উভয়, [বল এবং পরাক্রমকে] (হিন্বন্তঃ) বর্ধন করে (যে) যে মনুষ্য (দিব্যম্) দিব্যগুণযুক্ত (সদঃ যথা) সমাজের সমান (হরিম্) দুঃখহর্তা [সেনাপতি] কে (হি) ই (যোনিম্ অভি) ন্যায়গৃহে (সমস্বরন্) উত্তমরূপে প্রশংসা করে, এবং (যম্) যে [সেনাপতি] কে (হরিভিঃ) বীর পুরুষদের সহিত (ধেনবঃ ন) গাভির এর ন্যায় (আ) সকল দিকে (পৃণন্তি) তৃপ্ত করে, (ইন্দ্রায়) ঐশ্বর্যের জন্য (শূষম্) সুখপূর্বক (হরিবন্তম্) সেই বীর পুরুষযুক্ত [সেনাপতিকে] (অর্চত) তুমি পূজা করো॥২॥
भावार्थ - প্রজাগণ ন্যায়কারী বীর রাজাকে বীর বিদ্বানদের সহিত প্রসন্ন করে আনন্দিত থাকে ॥২॥
इस भाष्य को एडिट करें