अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 9/ मन्त्र 4
सूक्त - वामदेवः
देवता - द्यावापृथिव्यौ, विश्वे देवाः
छन्दः - चतुष्पदा निचृद्बृहती
सूक्तम् - दुःखनाशन सूक्त
येना॑ श्रवस्यव॒श्चर॑थ दे॒वा इ॑वासुरमा॒यया॑। शुनां॑ क॒पिरि॑व॒ दूष॑णो॒ बन्धु॑रा काब॒वस्य॑ च ॥
स्वर सहित पद पाठयेन॑ । श्र॒व॒स्य॒व॒: । चर॑थ । दे॒वा:ऽइ॑व । अ॒सु॒र॒ऽमा॒यया॑ । शुना॑म् । क॒पि:ऽइ॑व । दूष॑ण: । बन्धु॑रा । का॒ब॒वस्य॑ । च॒ ॥९.४॥
स्वर रहित मन्त्र
येना श्रवस्यवश्चरथ देवा इवासुरमायया। शुनां कपिरिव दूषणो बन्धुरा काबवस्य च ॥
स्वर रहित पद पाठयेन । श्रवस्यव: । चरथ । देवा:ऽइव । असुरऽमायया । शुनाम् । कपि:ऽइव । दूषण: । बन्धुरा । काबवस्य । च ॥९.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 9; मन्त्र » 4
मन्त्र विषय - বিঘ্নশমনায়োপদেশঃ
भाषार्थ -
(যেন) যে [বল/শক্তির] এর সাথে (শ্রবস্যবঃ) হে প্রসিদ্ধ মহাপুরুষগণ! (দেবাঃ ইব) বিজয়ী লোকেদের সমান (অসুরমায়য়া) প্রকাশমান ঈশ্বরের বুদ্ধিতে (চরথ) তোমরা আচরণ করো, [সেই শক্তির সাথে] (শুনাম্) কুকুরদের (দূষণঃ) তুচ্ছকারী (কপিঃ ইব) বানরের সমান (বন্ধুরা) বন্ধনশক্তি [নীতিবিদ্যা] (চ) নিশ্চিতরূপে (কাববস্য) স্তুতিনাশক শত্রুদের [তুচ্ছ করে] ॥৪॥
भावार्थ - শাস্ত্রবল দ্বারা প্রসিদ্ধ পুরুষ অন্য মহাত্মাদের অনুকরণ করে তীব্র বুদ্ধির সাথে উদাহরণ/অনুপ্রেরণা হয়, এইভাবে সকল পুরুষ নীতিশক্তি দ্বারা শত্রুদের প্রতি প্রবল থাকুক, যেমন বানর বৃক্ষে আরোহণ করে কুকুরদের থেকে নির্ভয় থাকে ॥৪॥
इस भाष्य को एडिट करें