English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 16/ मन्त्र 1
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - प्राणः, अपानः, आयुः
छन्दः - एदपदासुरीत्रिष्टुप्
सूक्तम् - सुरक्षा सूक्त
प्राणा॑पानौ मृ॒त्योर्मा॑ पातं॒ स्वाहा॑ ॥
स्वर सहित पद पाठप्राणा॑पानौ । मृ॒त्यो: । मा॒ । पा॒त॒म् । स्वाहा॑॥१६.१॥
स्वर रहित मन्त्र
प्राणापानौ मृत्योर्मा पातं स्वाहा ॥
स्वर रहित पद पाठप्राणापानौ । मृत्यो: । मा । पातम् । स्वाहा॥१६.१॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 16; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(প্রাণাপানৌ) হে প্রাণ এবং অপান ! (মা) আমার (পাতম্) রক্ষা করো (মৃত্যোঃ) মৃত্যু থেকে, (স্বাহা) সু+আহ, এটা ঠিক বলেছে।
टिप्पणी -
[প্রাণ-অপান=শ্বাস-প্রশ্বাস; বা শ্বাসবায়ু এবং অপান বায়ু, গুদাবায়ু। এই দুটি সুস্থ থাকলে মৃত্যু হয় না। স্বাহা="স্বাহেত্যে তৎ সু আহেতি বা" (নিরুক্ত ৮/৩/২১)।]