English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 27/ मन्त्र 2
सूक्त - गोषूक्त्यश्वसूक्तिनौ
देवता - इन्द्रः
छन्दः - गायत्री
सूक्तम् - सूक्त-२७
शिक्षे॑यमस्मै॒ दित्से॑यं॒ शची॑पते मनी॒षिणे॑। यद॒हं गोप॑तिः॒ स्याम् ॥
स्वर सहित पद पाठशिक्षे॑यम् । अ॒स्मै॒ । दित्से॑यम् । शची॑ऽपते । म॒नी॒षिणे॑ । यत् । अ॒हम् । गोऽप॑ति: । स्याम् ॥२७.२॥
स्वर रहित मन्त्र
शिक्षेयमस्मै दित्सेयं शचीपते मनीषिणे। यदहं गोपतिः स्याम् ॥
स्वर रहित पद पाठशिक्षेयम् । अस्मै । दित्सेयम् । शचीऽपते । मनीषिणे । यत् । अहम् । गोऽपति: । स्याम् ॥२७.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 27; मन्त्र » 2
भाषार्थ -
(শচীপতে) হে প্রজ্ঞা এবং বেদবাণীর পতি! (যদ্) যে (অহম্) আমি (গোপতিঃ) বেদবাণীর এবং সমগ্র পৃথিবীর পতি (স্যাম্) হই, তবে আমি (অস্মৈ) এই (মনীষিণে) বুদ্ধিমান্ মনস্বী নিজের স্তোতাকে (শিক্ষেয়ম্) বেদবাণী দ্বারা শিক্ষিত করি/করবো, এবং তাঁকে (দিৎসেয়ম্) পার্থিব-সম্পত্তির দানও করি/করবো।
- [উপাসক বেদজ্ঞান এবং পার্থিব সম্পত্তি, এই দুটির পতি হতে চায়। এইজন্য সে “মন্ত্র ২” এর অনুসারে বেদবাণীর রহস্যার্থের পরিজ্ঞান করতে অক্ষম। কথায় আছে, সরস্বতী এবং লক্ষ্মী, একসাথে থাকে না। উপাসক পার্থিব সম্পত্তিকেও নিহিত রাখে, এবং বৈদিক রহস্যার্থও। এইজন্য সে অসফল। [গো=বাক্=বেদবাণী (নিঘং০ ১.১১); তথা পৃথিবী (নিঘং০ ১.১)।]
इस भाष्य को एडिट करें