English
अथर्ववेद - काण्ड 5/ सूक्त 23/ मन्त्र 3
यो अ॒क्ष्यौ॑ परि॒सर्प॑ति॒ यो नासे॑ परि॒सर्प॑ति। द॒तां यो मद्यं॒ गच्छ॑ति॒ तं क्रिमिं॑ जम्भयामसि ॥
स्वर सहित पद पाठय: । अ॒क्ष्यौ᳡ । प॒रि॒ऽसर्प॑ति । य: । नासे॒ इति॑ । प॒रि॒ऽसर्प॑ति । द॒ताम् । य: । मध्य॑म् । गच्छ॑ति । तम् । क्रिमि॑म् । ज॒म्भ॒या॒म॒सि॒ ॥२३.३॥
स्वर रहित मन्त्र
यो अक्ष्यौ परिसर्पति यो नासे परिसर्पति। दतां यो मद्यं गच्छति तं क्रिमिं जम्भयामसि ॥
स्वर रहित पद पाठय: । अक्ष्यौ । परिऽसर्पति । य: । नासे इति । परिऽसर्पति । दताम् । य: । मध्यम् । गच्छति । तम् । क्रिमिम् । जम्भयामसि ॥२३.३॥
अथर्ववेद - काण्ड » 5; सूक्त » 23; मन्त्र » 3
विषय - रोगकारी जन्तुओं के नाश का उपदेश।
भावार्थ -
(यः) जो कीट (अक्ष्यौ) आँखों पर (परि-सर्पति) आक्रमण करता है, (यः) और जो (नासे) नाक में (परि-सर्पति) घुस जाता है। (यः) और जो (दतां मध्यं गच्छति) दांतों के बीच में चला जाता हैं, (तं क्रिमिम्) उस क्रिमि = कीट को (जम्भयामसि) हम विनाश करें।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - कण्व ऋषिः। क्रिमिजम्भनाय देवप्रार्थनाः। इन्द्रो देवता। १-१२ अनुष्टुभः ॥ १३ विराडनुष्टुप। त्रयोदशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें