Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 5 के सूक्त 56 के मन्त्र
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 5/ सूक्त 56/ मन्त्र 9
    ऋषिः - श्यावाश्व आत्रेयः देवता - मरुतः छन्दः - निचृत्पङ्क्ति स्वरः - पञ्चमः

    तं वः॒ शर्धं॑ रथे॒शुभं॑ त्वे॒षं प॑न॒स्युमा हु॑वे। यस्मि॒न्त्सुजा॑ता सु॒भगा॑ मही॒यते॒ सचा॑ म॒रुत्सु॑ मीळ्हु॒षी ॥९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    तम् । वः॒ । शर्ध॑म् । र॒थे॒ऽशुभ॑म् । त्वे॒षम् । प॒न॒स्युम् । आ । हु॒वे॒ । यस्मि॑न् । सुऽजा॑ता । सु॒ऽभगा॑ । म॒ही॒यते॑ । सचा॑ । म॒रुत्ऽसु॑ । मी॒ळ्हु॒षी ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    तं वः शर्धं रथेशुभं त्वेषं पनस्युमा हुवे। यस्मिन्त्सुजाता सुभगा महीयते सचा मरुत्सु मीळ्हुषी ॥९॥

    स्वर रहित पद पाठ

    तम्। वः। शर्धम्। रथेऽशुभम्। त्वेषम्। पनस्युम्। आ। हुवे। यस्मिन्। सुऽजाता। सुऽभगा। महीयते। सचा। मरुत्ऽसु। मीळ्हुषी ॥९॥

    ऋग्वेद - मण्डल » 5; सूक्त » 56; मन्त्र » 9
    अष्टक » 4; अध्याय » 3; वर्ग » 20; मन्त्र » 4

    भावार्थ -
    भा०-हे प्रजाजनो ! हे वीर पुरुषो ! ( वः ) आप लोगों के ( रथे शुभं ) रथ में शोभा पाने वाले, ( त्वेषम् ) अति दीप्ति युक्त ( पनस्युं ) स्तुत्य, (शर्धम् ) बल, सैन्य को मैं ( आहुवे ) आदर पूर्वक बुलाता हूं । ( यस्मिन् ) जिसमें ( सुजाता ) उत्तम, कार्यों से प्रसिद्ध (मीढुषी) शत्रु पर शर आदि बरसाने वाली सेना ( मरुत्सु मीढुषी) वायुओं पर आश्रित बरसती घटा के तुल्य ( सुभगा ) उत्तम ऐश्वर्यवती, सौभाग्यवती स्त्री के तुल्य ( महीयते ) मान आदर प्राप्त करती है । इति विंशो वर्गः ॥ इति चतुर्थोऽनुवाक ॥

    ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - श्यावाश्व आत्रेय ऋषिः ॥ मरुतो देवताः ॥ छन्दः- १, २, ५ निचृद् बृहती ४ विराड्बृहती । ८, ९ बृहती । ३ विराट् पंक्तिः । ६, ७ निचृत्पंक्ति: ॥ नवर्चं सूक्तम् ॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top