ऋग्वेद - मण्डल 7/ सूक्त 35/ मन्त्र 3
शं नो॑ धा॒ता शमु॑ ध॒र्ता नो॑ अस्तु॒ शं न॑ उरू॒ची भ॑वतु स्व॒धाभिः॑। शं रोद॑सी बृह॒ती शं नो॒ अद्रिः॒ शं नो॑ दे॒वानां॑ सु॒हवा॑नि सन्तु ॥३॥
स्वर सहित पद पाठशम् । नः॒ । धा॒ता । शम् । ऊँ॒ इति॑ । ध॒र्ता । नः॒ । अ॒स्तु॒ । शम् । नः॒ । उ॒रू॒ची । भ॒व॒तु॒ । स्व॒धाभिः॑ । शम् । रोद॑सी॒ इति॑ । बृ॒ह॒ती । शम् । नः॒ । अद्रिः॑ । शम् । नः॒ । दे॒वाना॑म् । सु॒ऽहवा॑नि । स॒न्तु॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
शं नो धाता शमु धर्ता नो अस्तु शं न उरूची भवतु स्वधाभिः। शं रोदसी बृहती शं नो अद्रिः शं नो देवानां सुहवानि सन्तु ॥३॥
स्वर रहित पद पाठशम्। नः। धाता। शम्। ऊँ इति। धर्ता। नः। अस्तु। शम्। नः। उरूची। भवतु। स्वधाभिः। शम्। रोदसी इति। बृहती। शम्। नः। अद्रिः। शम्। नः। देवानाम्। सुऽहवानि। सन्तु ॥३॥
ऋग्वेद - मण्डल » 7; सूक्त » 35; मन्त्र » 3
अष्टक » 5; अध्याय » 3; वर्ग » 28; मन्त्र » 3
अष्टक » 5; अध्याय » 3; वर्ग » 28; मन्त्र » 3
विषय - शान्तिसूक्त, समस्त भौतिक तत्वों से शान्ति प्राप्त करने की प्रार्थना ।
भावार्थ -
( धाता नः शम् ) पोषक वर्ग हमें शान्ति दे । ( धर्त्ता नः शम् उ ) धारण करने वाला, हमें सुख शान्ति दे । ( उरूची ) बहुत से पदार्थ प्राप्त कराने वाली भूमि, ( नः ) हमें ( स्वधाभिः ) अन्नों और जलों से ( शंभवतु ) शान्तिदायक हो । ( बृहती रोदसी शं ) बड़े, वृद्धिशील, सूर्य और अन्तरिक्ष दोनों ( शं) शान्तिदायक हों। (अद्रि नः शम् ) मेघ और पर्वत हमें शान्ति दें । ( देवानां ) देव, विद्वानों के ( सु-हवानि ) सम्बोधन करके किये गये उत्तम २ उपदेश वा उत्तम वचन भी ( नः शंसन्तु ) हमें शान्तिदायक हों ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वसिष्ठ ऋषि:॥ विश्वेदेवा देवताः॥ छन्दः– १, २, ३, ४, ५, ११, १२ त्रिष्टुप्। ६, ८, १०, १५ निचृत्त्रिष्टुप्। ७, ९ विराट् त्रिष्टुप्। १३, १४ भुरिक् पंक्तिः॥ पञ्चदशर्चं सूक्तम्॥
इस भाष्य को एडिट करें