ऋग्वेद - मण्डल 7/ सूक्त 68/ मन्त्र 2
प्र वा॒मन्धां॑सि॒ मद्या॑न्यस्थु॒ररं॑ गन्तं ह॒विषो॑ वी॒तये॑ मे । ति॒रो अ॒र्यो हव॑नानि श्रु॒तं न॑: ॥
स्वर सहित पद पाठप्र । वा॒म् । अन्धां॑सि । मद्या॑नि । अ॒स्थुः॒ । अर॑म् । ग॒न्त॒म् । ह॒विषः॑ । वी॒तये॑ । मे॒ । ति॒रः । अ॒र्यः । हव॑नानि । श्रु॒तम् । नः॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
प्र वामन्धांसि मद्यान्यस्थुररं गन्तं हविषो वीतये मे । तिरो अर्यो हवनानि श्रुतं न: ॥
स्वर रहित पद पाठप्र । वाम् । अन्धांसि । मद्यानि । अस्थुः । अरम् । गन्तम् । हविषः । वीतये । मे । तिरः । अर्यः । हवनानि । श्रुतम् । नः ॥ ७.६८.२
ऋग्वेद - मण्डल » 7; सूक्त » 68; मन्त्र » 2
अष्टक » 5; अध्याय » 5; वर्ग » 14; मन्त्र » 2
अष्टक » 5; अध्याय » 5; वर्ग » 14; मन्त्र » 2
विषय - शिष्यशिष्याओं के कर्त्तव्य ।
भावार्थ -
हे विद्वान्, स्त्री पुरुषो ! ( वां ) आप दोनों को ( मघानि ), उत्तम आनन्द देने वाले ( अन्धांसि ) जीवन धारण कराने वाले उत्तम अन्न ( प्र अस्थुः ) आपके लिये अच्छी प्रकार रक्खे हैं आप दोनों (मे) मेरे ( हविषः ) उत्तम अन्न को ( वीतये ) खाने के लिये ( अरं गन्तं ) अवश्य आइये । ( अर्यः ) शत्रु के ( हवनानि ) आह्वानों को ( तिरः ) तिरस्कार करके ( नः हवनानि ) हमारे उत्तम वचनों को ( श्रुतं ) श्रवण करो। इस प्रकार उत्तम स्त्री पुरुषों का भोजन, वचनादि से सत्कार करना चाहिये ।
टिप्पणी -
missing
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वसिष्ठ ऋषिः ॥ अश्विनौ देवते ॥ छन्दः – १, ६, ८ साम्नी त्रिष्टुप् । २, ३, ५ साम्नी निचृत् त्रिष्टुप् । ४, ७ साम्नी भुरिगासुरी विराट् त्रिष्टुप् । निचृत् त्रिष्टुप् ॥ नवर्चं सूकम्॥
इस भाष्य को एडिट करें