Loading...
ऋग्वेद मण्डल - 9 के सूक्त 38 के मन्त्र
1 2 3 4 5 6
मण्डल के आधार पर मन्त्र चुनें
अष्टक के आधार पर मन्त्र चुनें
  • ऋग्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • ऋग्वेद - मण्डल 9/ सूक्त 38/ मन्त्र 3
    ऋषि: - रहूगणः देवता - पवमानः सोमः छन्दः - गायत्री स्वरः - षड्जः

    ए॒तं त्यं ह॒रितो॒ दश॑ मर्मृ॒ज्यन्ते॑ अप॒स्युव॑: । याभि॒र्मदा॑य॒ शुम्भ॑ते ॥

    स्वर सहित पद पाठ

    ए॒तम् । त्यम् । ह॒रितः॑ । दश॑ । म॒र्मृ॒ज्यन्ते॑ । अ॒प॒स्युवः॑ । याभिः॑ । मदा॑य । शुम्भ॑ते ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    एतं त्यं हरितो दश मर्मृज्यन्ते अपस्युव: । याभिर्मदाय शुम्भते ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    एतम् । त्यम् । हरितः । दश । मर्मृज्यन्ते । अपस्युवः । याभिः । मदाय । शुम्भते ॥ ९.३८.३

    ऋग्वेद - मण्डल » 9; सूक्त » 38; मन्त्र » 3
    अष्टक » 6; अध्याय » 8; वर्ग » 28; मन्त्र » 3
    Acknowledgment

    संस्कृत (1)

    पदार्थः

    (हरितः दश अपस्युवः) परमात्मस्तुत्या पापापहारकाणि दशेन्द्रियाणि (एतम् त्यम्) इमं परमात्मानं (मर्मृज्यन्ते) ज्ञानविषयीकुर्वन्ति (याभिः) यदिन्द्रियैः परमात्मा (मदाय शुम्भते) आनन्दं दातुं प्रकटति ॥३॥

    हिन्दी (1)

    पदार्थ

    (हरितः दश अपस्युवः) परमात्मस्तुतिद्वारा पापों को हरण करनेवाली दश इन्द्रियें (एतम् त्यम्) इस परमात्मा को (मर्मृज्यन्ते) ज्ञान का विषय बनाती हैं (याभिः) जिन इन्द्रियों से (मदाय शुम्भते) आनन्द देने के लिये परमात्मा प्रकाशित होता है ॥३॥

    भावार्थ

    जो लोग योगादिसाधनों द्वारा अपने मन का संयम करते हैं अथवा यों कहिये कि जिन्होंने पापवासनाओं का अपने मन की पवित्रता से नाश कर दिया है, परमात्मा उन्हीं के ज्ञान का विषय होता है, मलिनात्माओं का कदापि नहीं ॥३॥

    English (1)

    Meaning

    This Soma, ten senses and ten pranas of the devotee, well controlled past sufferance and pointed to concentrative meditation, present in uninvolved purity of form, by which experience the bright presence is glorified for the soul’s joy.

    मराठी (1)

    भावार्थ

    जे लोक योग इत्यादी साधनांद्वारे आपल्या मनावर संयम ठेवतात किंवा ज्यांनी आपल्या मनाच्या पवित्रतेने पापवासनांचा नाश केलेला आहे. परमात्मा त्यांच्याच ज्ञानाचा विषय असतो. मलिन आत्म्यांचा कधीही नाही. ॥३॥

    Top