English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 140/ मन्त्र 5
यद्वां॑ क॒क्षीवाँ॑ उ॒त यद्व्य॑श्व॒ ऋषि॒र्यद्वां॑ दी॒र्घत॑मा जु॒हाव॑। पृथी॒ यद्वां॑ वै॒न्यः साद॑नेष्वे॒वेदतो॑ अश्विना चेतयेथाम् ॥
स्वर सहित पद पाठयत् । वा॒म् । क॒क्षीवा॑न् । उ॒त । यत् । वि॒ऽअ॑श्व: । ऋषि॑: । यत् । वा॒म् । दी॒र्घऽत॑मा:। जु॒हाव॑ ॥ पृथी॑ । यत् । वा॒म् । वै॒न्य: । सद॑नेषु । ए॒व । इत् । अत॑: । अ॒श्वि॒ना॒ । चे॒त॒ये॒था॒म् ॥१४०.५॥
स्वर रहित मन्त्र
यद्वां कक्षीवाँ उत यद्व्यश्व ऋषिर्यद्वां दीर्घतमा जुहाव। पृथी यद्वां वैन्यः सादनेष्वेवेदतो अश्विना चेतयेथाम् ॥
स्वर रहित पद पाठयत् । वाम् । कक्षीवान् । उत । यत् । विऽअश्व: । ऋषि: । यत् । वाम् । दीर्घऽतमा:। जुहाव ॥ पृथी । यत् । वाम् । वैन्य: । सदनेषु । एव । इत् । अत: । अश्विना । चेतयेथाम् ॥१४०.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 140; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - অহোরাত্রসুপ্রয়োগোপদেশঃ
भाषार्थ -
(যৎ) যেমন (বাম্) তোমরা উভয়ে (কক্ষীবান্) গতিমান [বা শাসক] পুরুষ, (উত) এবং (যৎ) যেমন (ব্যশ্বঃ) বিবিধ বেগবান এবং (যৎ) যেমন (বাম্) তোমাদের উভয়কে (দীর্ঘতমাঃ) দীর্ঘতমা [যার অন্ধকার দূরীভূত হয়েছে এরূপ] (ঋষিঃ) ঋষি [বিজ্ঞানী], (যৎ) যেমন (বাম্) তোমাদের (বৈন্যঃ) বুদ্ধিমানদের কাছে অবস্থানকারী (পৃথী) বিস্তারবান পুরুষ (সদনেষু) নিজের স্থান (জুহাব) গ্রহণ করেছে, (অশ্বিনা) হে উভয় অশ্বী! [ব্যাপক দিন-রাত] (এব ইৎ) তেমনই (অতঃ) এই [আমার উক্তিকে] (চেতয়েথাম্) জানো ॥৫॥
भावार्थ - যেভাবে-যেভাবে মনুষ্য দিন-রাতের সুপ্রয়োগ করে, তেমনই দিন-রাত তাঁদের সুখ দেয় ॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें