English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 95/ मन्त्र 2
प्रो ष्व॑स्मै पुरोर॒थमिन्द्रा॑य शू॒षम॑र्चत। अ॒भीके॑ चिदु लोक॒कृत्सं॒गे स॒मत्सु॑ वृत्र॒हास्माकं॑ बोधि चोदि॒ता नभ॑न्तामन्य॒केषां॑ ज्या॒का अधि॒ धन्व॑सु ॥
स्वर सहित पद पाठप्रो इति॑ । सु । अ॒स्मै॒ । पु॒र॒:ऽर॒थम् । इन्द्रा॑य । शू॒षम् । अ॒र्च॒त॒ ॥ अ॒भीके॑ । चि॒त् । ऊं॒ इति॑ । लो॒क॒ऽकृत् । स॒म्ऽगे । स॒मत्ऽसु॑ । वृ॒त्र॒ऽहा । अ॒स्माक॑म् । बो॒धि॒ । चो॒दि॒ता । नभ॑न्ताम् । अ॒न्य॒केषा॑म् । ज्या॒का: । अधि॑ । धन्व॑ऽसु ॥९५.२॥
स्वर रहित मन्त्र
प्रो ष्वस्मै पुरोरथमिन्द्राय शूषमर्चत। अभीके चिदु लोककृत्संगे समत्सु वृत्रहास्माकं बोधि चोदिता नभन्तामन्यकेषां ज्याका अधि धन्वसु ॥
स्वर रहित पद पाठप्रो इति । सु । अस्मै । पुर:ऽरथम् । इन्द्राय । शूषम् । अर्चत ॥ अभीके । चित् । ऊं इति । लोकऽकृत् । सम्ऽगे । समत्ऽसु । वृत्रऽहा । अस्माकम् । बोधि । चोदिता । नभन्ताम् । अन्यकेषाम् । ज्याका: । अधि । धन्वऽसु ॥९५.२॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 95; मन्त्र » 2
मन्त्र विषय - রাজকর্তব্যোপদেশঃ
भाषार्थ -
[হে মনুষ্যগণ !] (অস্মৈ) এই (ইন্দ্রায়) ইন্দ্রের [মহাপ্রতাপী রাজার] জন্য (পুরোরথম্) অগ্রে রথ স্থাপনকারী (শূষম্) শত্রু শোষক বলের (সু) উত্তমরূপে (প্রো) অবশ্যই (অর্চত) আদর করো। (অভীকে) সম্মুখে (চিৎ উ) ই (সঙ্গে) মিলিত হলে (সমৎসু) পরস্পরকে বিনাশের স্থান সংগ্রামে (বৃত্রহা) শত্রুনাশক (অস্মাকম্) আমাদের (চোদিতা) প্রেরক [উৎসাহ বৃদ্ধিকারী] এবং (লোককৃৎ) স্থান কর্তা হিসেবে (বোধি) সুপরিচিত/জ্ঞাত। (অন্যকেষাম্) অন্য কুৎসিত শত্রুর (জ্যাকাঃ) নির্বল জ্যা (ধন্বসু অধি) ধনুকে সংযোগের পূর্বেই (নভন্তাম্) বিছিন্ন হোক॥২॥
भावार्थ - যে বীর রাজার প্রতাপে উপদ্রবকারী শত্রু পরাজয় স্বীকার করে এবং প্রজাগণ সম্মুখে অগ্রসর হয়, বিদ্বান্ পুরুষ সেই বীরপুরুষের সদা সম্মান করুক ॥২॥ মন্ত্র ২-৪ ঋগ্বেদ আছে -১০।১৩৩।১-৩। এবং সামবেদ-উ০ ৯।১। তৃচ ১৪ ॥
इस भाष्य को एडिट करें