English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 15/ मन्त्र 5
येन॒ धने॑न प्रप॒णं चरा॑मि॒ धने॑न देवा॒ धन॑मि॒च्छमा॑नः। तन्मे॒ भूयो॑ भवतु॒ मा कनी॒योऽग्ने॑ सात॒घ्नो दे॒वान्ह॒विषा॒ नि षे॑ध ॥
स्वर सहित पद पाठयेन॑ । धने॑न । प्र॒ऽप॒णम् । चरा॑मि । धने॑न । दे॒वा॒: । धन॑म् । इ॒च्छमा॑न: । तत् । मे॒ । भूय॑: । भ॒व॒तु॒ । मा । कनी॑य: । अग्ने॑ । सा॒त॒ऽघ्न: । दे॒वान् । ह॒विषा॑ । नि । से॒ध॒ । १५.५॥
स्वर रहित मन्त्र
येन धनेन प्रपणं चरामि धनेन देवा धनमिच्छमानः। तन्मे भूयो भवतु मा कनीयोऽग्ने सातघ्नो देवान्हविषा नि षेध ॥
स्वर रहित पद पाठयेन । धनेन । प्रऽपणम् । चरामि । धनेन । देवा: । धनम् । इच्छमान: । तत् । मे । भूय: । भवतु । मा । कनीय: । अग्ने । सातऽघ्न: । देवान् । हविषा । नि । सेध । १५.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 15; मन्त्र » 5
मन्त्र विषय - ব্যাপারলাভোপদেশঃ
भाषार्थ -
(দেবাঃ) হে ব্যবহার-কুশল ব্যবসায়ীগণ ! (ধনেন) মূলধন থেকে (ধনম্) ধন (ইচ্ছমানঃ) অভিলাষী আমি (যেন ধনেন) যে ধনের মাধ্যমে (প্রপণম্) বাণিজ্য (চরামি) সঞ্চালিত করি, (তৎ) সেই ধন (মে) আমার জন্য (ভূয়ঃ) অধিক-অধিক (ভবতু) হোক, (কনীয়ঃ) স্বল্প (মা) না [হোক]। (অগ্নে) হে অগ্নিসদৃশ তেজস্বী বিদ্বান্ ! (সাতঘ্নঃ) লাভ নাশক (দেবান্) মূর্খদের (হবিষা) আমাদের ভক্তি দ্বারা (নিষেধ) রোধ করো ॥৫॥
भावार्थ - নবশিক্ষিত বণিক বড়ো-বড়ো ব্যবসায়ীদের থেকে লাভ-ক্ষতির রীতিনীতি বুঝে নিজের মূল ধন বৃদ্ধি করতে থাকুক এবং কুব্যবহারীদের ফাঁদে যেন না পড়ে॥৫॥
इस भाष्य को एडिट करें