English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 28/ मन्त्र 6
सूक्त - ब्रह्मा
देवता - यमिनी
छन्दः - विराड्गर्भा प्रस्तारपङ्क्तिः
सूक्तम् - पशुपोषण सूक्त
यत्रा॑ सु॒हार्दां॑ सु॒कृता॑मग्निहोत्र॒हुतां॒ यत्र॑ लो॒कः। तं लो॒कं य॒मिन्य॑भि॒संब॑भूव॒ सा नो॒ मा हिं॑सी॒त्पुरु॑षान्प॒शूंश्च॑ ॥
स्वर सहित पद पाठयत्र॑ । सु॒ऽहार्दा॑म् । सु॒ऽकृता॑म् । अ॒ग्नि॒हो॒त्र॒ऽहुता॑म् । यत्र॑ । लो॒क: । तम् । लो॒कम् । य॒मिनी॑ । अ॒भि॒ऽसंब॑भूव । सा । न॒: । मा । हिं॒सी॒त् । पुरु॑षान् । प॒शून् । च॒ ॥२८.६॥
स्वर रहित मन्त्र
यत्रा सुहार्दां सुकृतामग्निहोत्रहुतां यत्र लोकः। तं लोकं यमिन्यभिसंबभूव सा नो मा हिंसीत्पुरुषान्पशूंश्च ॥
स्वर रहित पद पाठयत्र । सुऽहार्दाम् । सुऽकृताम् । अग्निहोत्रऽहुताम् । यत्र । लोक: । तम् । लोकम् । यमिनी । अभिऽसंबभूव । सा । न: । मा । हिंसीत् । पुरुषान् । पशून् । च ॥२८.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 28; मन्त्र » 6
मन्त्र विषय - সুনিয়মেন সুখং ভবতি
भाषार्थ -
(যত্র) যেখানে (সুহার্দাম্) সুন্দর হৃদয়ী (সুকৃতাম্) সুকর্মীদের ও (যত্র) যেখানে (অগ্নিহোত্রহুতাম্) অগ্নিহোত্রকারীদের (লোকঃ) লোক [জন সমূহ] আছে, (তম্ লোকম্) সেই লোক-কে (যমিনী) উত্তম নিয়মযুক্তা [সুমতি] (অভিসম্বভূব) সাক্ষাৎ এসে প্রাপ্ত হয়েছে। (সা) সেই [সুমতি] (নঃ পুরুষান্) আমাদের পুরুষ (চ) এবং (পশূন্) পশুদের (মা হিংসীৎ) যেন না পীড়া দেয় ॥৬॥
भावार्थ - যেখানে সকল স্ত্রী-পুরুষ ঐকমত্য হয়ে পুণ্যাত্মা পুরুষার্থী হয়ে অগ্নিহোত্র করে অর্থাৎ বেদ মন্ত্র দ্বারা অগ্নিতে মিষ্ট সুগন্ধ দ্রব্যের আহূতির দ্বারা বায়ুশুদ্ধি করে এবং অগ্নিবিদ্যা দ্বারা অগ্নিনৌকা, অগ্নিযান, বিমান আদি নির্মাণ করে, সেখানে (যমিনী) নিয়মবতী সুমতি এর নিবাস দ্বারা সবাই আনন্দ ভোগ করে॥৬॥
इस भाष्य को एडिट करें