English
Sidebar
अथर्ववेद - काण्ड 1/ सूक्त 9/ मन्त्र 1
सूक्त - अथर्वा
देवता - मन्त्रोक्ता
छन्दः - त्रिष्टुप्
सूक्तम् - विजय प्रार्थना सूक्त
अ॒स्मिन्वसु॒ वस॑वो धारय॒न्त्विन्द्रः॑ पू॒षा वरु॑णो मि॒त्रो अ॒ग्निः। इ॒ममा॑दि॒त्या उ॒त विश्वे॑ च दे॒वा उत्त॑रस्मि॒ञ्ज्योति॑षि धारयन्तु ॥
स्वर सहित पद पाठअ॒स्मिन् । वसु॑ । वस॑व: । धा॒र॒य॒न्तु॒ । इन्द्र॑: । पू॒षा । वरु॑ण: । मि॒त्र: । अ॒ग्नि: ।इ॒मम् । आ॒दि॒त्या: । उ॒त । विश्वे॑ । च॒ । दे॒वा: । उत्ऽत॑रस्मिन् । ज्योति॑षि । धा॒र॒य॒न्तु॒ ॥
स्वर रहित मन्त्र
अस्मिन्वसु वसवो धारयन्त्विन्द्रः पूषा वरुणो मित्रो अग्निः। इममादित्या उत विश्वे च देवा उत्तरस्मिञ्ज्योतिषि धारयन्तु ॥
स्वर रहित पद पाठअस्मिन् । वसु । वसव: । धारयन्तु । इन्द्र: । पूषा । वरुण: । मित्र: । अग्नि: ।इमम् । आदित्या: । उत । विश्वे । च । देवा: । उत्ऽतरस्मिन् । ज्योतिषि । धारयन्तु ॥
अथर्ववेद - काण्ड » 1; सूक्त » 9; मन्त्र » 1
भाषार्थ -
(বসবঃ) ৮ বসু, (অস্মিন্) এর মধ্যে (বসু) ধন-সম্পত্তি (ধারয়ন্তু) ধারিত করুক অর্থাৎ প্রদান করুক, (ইন্দ্রঃ) মেঘীয় বিদ্যুৎ, (পূষা) রশ্মি-সমূহের দ্বারা পরিপুষ্ট সূর্য, (বরুণঃ) অন্তরিক্ষকে আবৃতকারী মেঘ, (মিত্রঃ) বর্ষা দ্বারা স্নিগ্ধকারী বর্ষতুর/বর্ষা ঋতুর সূর্য, (অগ্নিঃ) এবং পার্থিব অগ্নি। (ইমম্) একে (আদিত্যাঃ) ১২ মাসের ১২ আদিত্য, (উত) এবং (বিশ্বে চ দেবাঃ) ও সকল দেব অর্থাৎ দ্যোতমান পদার্থ (উত্তরস্মিন্ জ্যোতিষি) উৎকৃষ্ট জ্যোতিতে (ধারয়ন্তু) স্থাপিত করুক, জ্যোতিঃ প্রদান করুক।
टिप्पणी -
[বসবঃ= অগ্নিশ্চ পৃথিবী চ, বায়ুশ্চান্তরিক্ষং চ, আদিত্যশ্চ দ্যৌশ্চ, চন্দ্রমাশ্চ নক্ষত্রাণি চ এতে বসবঃ এতেষু হীদং বসু সর্বং হিতম্ (বৃহদা০ উপনিষদ্ অধ্যায় ৪, ব্রাহ্মণ ৯, খণ্ড ৩)। পূষা = যদ্রশ্মিপোষং পুষ্যতি= সূর্যঃ (নিরুক্ত ১২।২।১৬)। বসু আদি দ্বারা ধন-সম্পত্তি প্রাপ্ত হয়ই। যথা পৃথিবী থেকে অন্নাদি ও ধাতবীয় পদার্থ প্রাপ্ত হয়। আপঃ থেকে জল-সম্পত্তি, তেজঃ থেকে প্রকাশ-তাপ সম্পত্তি, বায়ু দ্বারা জল-চালিত চাকা, আকাশ থেকে শব্দবহন আদি সম্পত্তি প্রাপ্ত হচ্ছে-ইত্যাদি।]