English
अथर्ववेद - काण्ड 2/ सूक्त 32/ मन्त्र 5
सूक्त - काण्वः
देवता - आदित्यगणः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - कृमिनाशक सूक्त
ह॒तासो॑ अस्य वे॒शसो॑ ह॒तासः॒ परि॑वेशसः। अथो॒ ये क्षु॑ल्ल॒का इ॑व॒ सर्वे॒ ते क्रिम॑यो ह॒ताः ॥
स्वर सहित पद पाठह॒तास॑: । अ॒स्य॒ । वे॒शस॑: । ह॒तास॑: । परि॑ऽवेशस: । अथो॒ इति॑ । ये । क्षु॒ल्ल॒का:ऽइ॑व । सर्वे॑ । ते । क्रिम॑य: । ह॒ता: ॥३२.५॥
स्वर रहित मन्त्र
हतासो अस्य वेशसो हतासः परिवेशसः। अथो ये क्षुल्लका इव सर्वे ते क्रिमयो हताः ॥
स्वर रहित पद पाठहतास: । अस्य । वेशस: । हतास: । परिऽवेशस: । अथो इति । ये । क्षुल्लका:ऽइव । सर्वे । ते । क्रिमय: । हता: ॥३२.५॥
अथर्ववेद - काण्ड » 2; सूक्त » 32; मन्त्र » 5
भाषार्थ -
(অস্য) এই কৃমি-রাজা এর (বেশসঃ) গৃহে প্রবিষ্ট, (পরিবেশসঃ) এবং চারিদিকের ঘরে প্রবিষ্ট [পরিচর-ভৃত্যাদি] (হতাঃ) নিহত হয়েছে, বা বিনষ্ট করা হয়েছে। (অথো) এবং (যে ক্ষুল্লকা ইব) ক্ষুদ্রসদৃশ (তে সর্বে ক্রিময়ঃ হতাঃ) সেই সকল কৃমি নিহত হয়েছে, বা বিনষ্ট করে দেওয়া হয়েছে। [ক্ষুল্লকাঃ=ক্ষুৎ (ক্ষুধা)+ লা (আদানে, অদাদিঃ), যা ক্ষুধার কারণে সমীপে নিয়ে আসা হয়েছে, সেবার জন্য নিয়ে আসা হয়েছে।]
टिप्पणी -
[ক্ষুল্লকাঃ=ক্ষুৎ (ক্ষুধা)+ লা (আদানে, অদাদিঃ), যা ক্ষুধার কারণে সন্নিকটে নিয়ে আসা হয়েছে, সেবার জন্য নিয়ে আসা হয়েছে।]