English
अथर्ववेद - काण्ड 3/ सूक्त 22/ मन्त्र 6
सूक्त - वसिष्ठः
देवता - बृहस्पतिः, विश्वेदेवाः, वर्चः
छन्दः - अनुष्टुप्
सूक्तम् - वर्चः प्राप्ति सुक्त
ह॒स्ती मृ॒गाणां॑ सु॒षदा॑मति॒ष्ठावा॑न्ब॒भूव॒ हि। तस्य॒ भगे॑न॒ वर्च॑सा॒भि षि॑ञ्चामि॒ माम॒हम् ॥
स्वर सहित पद पाठह॒स्ती । मृ॒गाणा॑म् । सु॒ऽसदा॑म् । अ॒ति॒स्थाऽवा॑न् । ब॒भूव॑ । हि । तस्य॑ । भगे॑न । वर्च॑सा । अ॒भि । सि॒ञ्चा॒मि॒ । माम् । अ॒हम् ॥२२.६॥
स्वर रहित मन्त्र
हस्ती मृगाणां सुषदामतिष्ठावान्बभूव हि। तस्य भगेन वर्चसाभि षिञ्चामि मामहम् ॥
स्वर रहित पद पाठहस्ती । मृगाणाम् । सुऽसदाम् । अतिस्थाऽवान् । बभूव । हि । तस्य । भगेन । वर्चसा । अभि । सिञ्चामि । माम् । अहम् ॥२२.६॥
अथर्ववेद - काण्ड » 3; सूक्त » 22; मन्त्र » 6
भाषार्थ -
(সুষদাম্) সুখপূর্বক স্থিত (মৃগাণাম্) মৃগদের মাঝে, (হস্তি) হাতি, (হি) নিশ্চিতরূপে (অতিষ্টাবান) শক্তির দিক থেকে সকলকে অতিক্রম করে স্থিত হয়েছে; (তস্য) সেই হাতির (ভগেন) যশ দ্বারা (বচর্সা) এবং তেজ দ্বারা, (অহম্) আমি (মাম্) নিজে-নিজেকে (অভিষিঞ্চামি) অভিষেক করি।
टिप्पणी -
[ভগেন = যশসা, যথা “ঐশ্বর্যস্য সমগ্ৰস্য ধর্মস্য যশসঃ শ্রিয়ঃ। জ্ঞনবৈরাগ্যশ্চৈব ষণ্ণাং ভগ ইতীরণা।" নবনির্বাচিত রাজা, জল দ্বারা অভিষিক্ত না হয়ে, নিজেকে-নিজেকে যশ ও তেজ দ্বারা অভিষিক্ত হওয়ার অভিলাষী। তিনি চান যে, তাঁর রাজ্যে তাঁর যশ ও তেজ বৃদ্ধি হোক।]