English
अथर्ववेद - काण्ड 20/ सूक्त 74/ मन्त्र 4
स॒सन्तु॒ त्या अरा॑तयो॒ बोध॑न्तु शूर रा॒तयः॑। आ तू न॑ इन्द्र शंसय॒ गोष्वश्वे॑षु शु॒भ्रिषु॑ स॒हस्रे॑षु तुवीमघ ॥
स्वर सहित पद पाठस॒सन्तु॑ । त्या: । अरा॑तय: । बोध॑न्तु । शू॒र॒ । रा॒तय॑: । आ । तु । न॒: । इ॒न्द्र॒ । शं॒स॒य॒ । गोषु॑ । अश्वे॑षु । शु॒भ्रिषु॑ । स॒हस्रे॑षु । तु॒वि॒ऽम॒घ॒ ॥७४.४॥
स्वर रहित मन्त्र
ससन्तु त्या अरातयो बोधन्तु शूर रातयः। आ तू न इन्द्र शंसय गोष्वश्वेषु शुभ्रिषु सहस्रेषु तुवीमघ ॥
स्वर रहित पद पाठससन्तु । त्या: । अरातय: । बोधन्तु । शूर । रातय: । आ । तु । न: । इन्द्र । शंसय । गोषु । अश्वेषु । शुभ्रिषु । सहस्रेषु । तुविऽमघ ॥७४.४॥
अथर्ववेद - काण्ड » 20; सूक्त » 74; मन्त्र » 4
विषय - राजा और प्रजा के धर्म का उपदेश।
पदार्थ -
(शूर) हे शूर ! [निर्भय] (त्याः) वे (अरातयः) दान न करनेवाली शत्रुप्रजाएँ (ससन्तु) सो जावें, और (रातयः) दानी लोग (बोधन्तु) जागते रहें। (तुविमघ) हे महाधनी (इन्द्र) इन्द्र ! ..... [मन्त्र १] ॥४॥
भावार्थ - राजा अपने पराक्रम से दुष्टों को शिर न उठाने दे और धर्मात्मा दाता लोगों को उत्साही करे ॥४॥
टिप्पणी -
४−(ससन्तु) शेरताम् (त्याः) ताः (अरातयः) अदानशीलाः शत्रुप्रजाः (बोधन्तु) जाग्रतु (शूर) हे वीर (रातयः) दातारः। अन्यद् गतम् ॥