यजुर्वेद - अध्याय 34/ मन्त्र 11
ऋषिः - गृत्समद ऋषिः
देवता - सरस्वती देवता
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
6
पञ्च॑ न॒द्यः सर॑स्वती॒मपि॑ यन्ति॒ सस्रो॑तसः।सर॑स्वती॒ तु प॑ञ्च॒धा सो दे॒शेऽभ॑वत् स॒रित्॥११॥
स्वर सहित पद पाठपञ्च॑। न॒द्यः᳕। सर॑स्वतीम्। अपि॑। य॒न्ति॒। सस्रो॑तस॒ इति॒ सऽस्रो॑तसः ॥ सर॑स्वती। तु। प॒ञ्च॒धा। सा। उँ॒ इत्यूँ॑। दे॒शे। अ॒भ॒व॒त्। स॒रित् ॥११ ॥
स्वर रहित मन्त्र
पञ्च नद्यः सरस्वतीमपि यन्ति सस्रोतसः । सरस्वती तु पञ्चधा सो देशे भवत्सरित् ॥
स्वर रहित पद पाठ
पञ्च। नद्यः। सरस्वतीम्। अपि। यन्ति। सस्रोतस इति सऽस्रोतसः॥ सरस्वती। तु। पञ्चधा। सा। उँ इत्यूँ। देशे। अभवत्। सरित्॥११॥
भावार्थ - या मंत्रात वाचकलुप्तोपमालंकार आहे. जी वाणी पाच शब्द इत्यादी विषयांच्या आश्रित राहून नदीप्रमाणे प्रवाहयुक्त असते. पंचज्ञानेंद्रियांचे शब्दादी पाच विषयांचे प्रतिपादनही तिच्यामुळे होते हे जाणून माणसांनी तिचा यथायोग्य व मधुरतेने उपयोग करावा.
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal